74 (86)

Ef składa się z dwóch części:

-    dogmatyczna- Ef 1-3

-    parenetyczna Ef 4-6

Ef 1,3- początek części dogmatycznej. Misterium Chrystusa w Kościele.

1,3-14- hymn pochwalny na cześć zbawienia Boga. Dziękczynienie za wiarę i miłość, dziękuje Bogu za samo misterium zbawienia. Dziękczynienie ? Boga Ojca jako inicjatora zbawienia przez miłość. Podobne do Koi 1,15-20, Flp 2,6-11. Fazy Bożego planu zbawienia od zamiaru usynowienia przed wiekami przez odkupienie Chrystusa, objawienie planów połączenia wszystkich Żydów i pogan w Chrystusie jako głównego, aż do osobistego udziału adresatów w tym dziele.

Nauka o Trzech. Osobach Boskich-działa zawsze Bóg.

Hymn zaczyna się od „Błogosławiony niech będzie"- inna forma wyrażenia dziękczynienia.

Słowa Bóg i Ojciec odnoszą się do dopełnienia „Pana Naszego". Wyrażenie Pana Naszego- zawsze wdzięczność lub uwielbienie dla Boga-Ojca.

W tym liście jest najwięcej danych o Ojcostwie Boga.

Błogosławiony- sens dobrodziejstwa przede wszystkim duchowego.

„na wyżynach niebieskich"- niebo jato przestrzeń nadprzyrodzonego bytowania, jato źródło pochodzenia łaski Ducha. Wskazuje na aspiracje człowieka ku górze.*

W 4- uzasadnienie w Boga.

„W Nim wybrał nas Bóg"- wybrać-wskazuje na czynność Boga lub Chrystusa.

Wybrawszy-obdarza go potrzebnymi łaskami.

„przed założeniem świata'- w jakimś sensie wskazuje na jak^ ludzką preegzystencję w planach Bożych.

Dalej- ponadczasowy charakter wcielenia, jego logiczne i ontologiczne pierwszeństwo w stosunku do stworzenia.

My ludzie, mamy być święci i nieskalani przed Bogiem, ale niekoniecznie na końcu czasów.

Kolejne dobrodziejstwo- przeznaczenie nas do łaski Synostwa Bożego. Określa to fakt przedwiecznego wybrania i najgłębsze uzasadnienie świętości, „usynowienie"- termin nieznany w?    ■    nrw^

Paweł oznacza szczególne wybranie‘przez Boga. To przeciwieństwo stanu niewoli por.

Rz 8,15.

Zakłada odwieczny wybór w Chrystusie., Chrystusie w czasie przynależność do Kościoła. To usynowienie osiąga pełnie wraz ze zmartwychwstaniem.

Idea dziecięstwa Bożego- szczytowy punkt w pismach janowych, który rozróżnia między hyjos-syn a teknon-dziecto.

To usynowienie dokonuje się przez Chrystusa, który jest jedynym i koniecznym pośrednikiem.

„Według postanowienia swojej woli"- wiekuiste dobro człowieka od początku ekonomii zbawienia było przedmiotem miłości i upodobania Bożego.

„łaski"- wyraz łaskawości Bożej, źródło poszczególnych łask.

„■w Umiłowanym"- w greekim nie ma dużej litery; chodzi o Chrystusa.

Odwieczny plan ojcowskiej miłości Boga urzeczywistnia się w czasie. Jego przejawem jest odkupienie przez Chrystusa..

„odpuszczenie występków"- skutek odkupienia.

W 8-Bóg wylał na nas bogactwo swej łaski obficie. Już tu autor zaczyna mówić o nowym dobiodziejstwie-objaw tajemnicy. Ta łaska została wylana przy pomocy mądrości i zrozumienia.

Mądrość i rozum niektóizy odnosili do Boga, ale to nie ma podstaw.

To ludzie tego dostąpili by poznać tajemnicę Boga.

W 9 autor wyjaśnia sposób udzielenia wspomnianych łask, gdy mówi o oznajmieniu tajemnicy swej woli. Znów akt Bożej łaskawości. Beż objawienia dzieło odkupienia pozostałoby dla człowieka nieznane.

tac. Misterium, gr misteriom- tajemnica odnosi się do mistycznego Chrystusa, czyli zasadniczej treści Ewangelii- tajemnicy odkupienia realizowanej w Chrystusie.

Oikononla(gr)- dokonanie pełni czasów, w ścisłym związku z planem zbawienia, ale to nie to samo. Pełnia czasów to, na podstawie analogii Rz 5,6 i Ga 4,4, już wcielenie i dzieje Kościoła aż do ? .

Autor rozwija myśl o jednoczącym działaniu Chrystusa jato ?.

Kolejny skutek odkupienia-zjednoczenie podzielonej ludzkości

Zamiast „my" w 1,11 obejmującego wszystkich wiernych następuje rozróżnienie, my-hrad, wy-pogano. My w Nim dostąpiliśmy udziału.

„Dostąpiliśmy udziału"- hapax legomenom w NT, zawiera fakt wybrania Izraela z jego transpozycją ludzi Nowego Izraela (Ga 4,28; 6,16)

Czasownik te w aforyście- wskazuje to na jednorazowy fakt, czyli na chrzest, bo w Nim otrzymujemy udział w Chrystusie, jedynym pośrednikiem zbawienia. Dostąpienie udziału- nie przypadek, ale wybranie przez Boga.

Paweł uwydatnia darmowość łaski Boga.

12- Nawiązanie do myśli wcześnięjszęj-nawrócony na Chrześcijaństwo Izrael..

13- Żydzi zanim przyszedł Chrystus już w Nim pokładali nadzieję, a poganie uczynili to samo, gdy usłyszeli słowo prawdy.

„my" w 12 dotyczy Judeo chrześcijan

„wy" z 13 dotyczy pogano chrześcijan

Na podstawie Dz powołanie pogan dę wiary to jedno z naczelnych zadań nauczania Pawła, a szczególnie w tym liście.

Dalej- ukazane posłannictwo Ducha Św. Obiecanego w ST, w przeprowadzeniu planów zbawienia ludzkości.

Dobra Nowina- gr evangelion- nie tylko nauka o zbawieniu, ile nauka dokonująca zbawienie.

Następny etap po usłyszeniu ewangelii-uwierzenie. Czasownik w aforyście-jednorazowa czynność- chrzest i wyznanie wiary.

„Zostaliście naznaczenie pieczęcią"- mowa o chrzcie wraz z jego skutkami.

W14- podaje bliżej określenie posłannictwa Ducha Św.. Duch Św. Zapewnia doprowadzenie dzieła odkupienia do kresu.

Po hymnie modlitwa dziękczynna. Prosi o łaskę zrozumienia tajemnicy- Chrystus- Głowa Kościoła

1,15-23-to modlitwa. Autor przechodzi na modlitwę błagalną. Po wstępie przedstawia przedmiot modlitwy w 17-19. Modli się o dar głębszego zrozumienia dzieła odkupienia jako wszechmocnej inicjatywy Bożej, której należy zaufać i na nią odpowiedzieć.

17- Ojciec Chwały-niemal wyraz transcendencji, a nie wysławiania przez stworzenie.

„duch mądrości i objawienia"- to charyzmaty, a nie Trzy osoby Trójcy.

Najwyższym szczeblem do osiągnięcia porządanej wiedzy i najmocniejszą rękojmią chwały jest wszechmoc Boga ukazania w dziele Chrystusa.

Centralnym wydarzeniem jest zmartwychwstanie Chrystusa.

Od 2- nowy hymn o wywyższeniu Chrystusa. Kolejne szczeble wywyższenia-wskrzeszenie, posadzenie po prawicy, wyniesienie ponad świat duchowy, obdarowanie niezwykłym imieniem, ustanowienie Głową Kościoła, który jest Jego ciałem.

Stosunek Chrystusa-Głowy do Kościoła Cała otrzymuje w Ef najbardziej wyraźne znamię przez uwydatnienie nadprzyrodzonego organizmu. Mamy tu pełnię-Kościół, Kościół którym roznosi się moc Chrystusa na wszystko.