80 (76)

Wykonanie:

W zlewce rozpuścić w 200 cm³ wody 20 g 5-hydratu siarczanu(VI) miedzi(II) i przesączyć do zlewki na 600 cm³. W innej zlewce rozpuścić 25 g 10- hydratu węglanu sodu przesączyć i obydwa roztwory ogrzać do temperatury 50 — 60' C. Następnie do ciepłego roztworu siarczanu(VI) miedzi(II), intensywnie mieszając, wlewać roztwór węglanu sodu. Sprawdzić papierkiem wskaźnikowym, czy roztwór nad osadem ma odczyn zasadowy. Jeśli nie, należy dodać jeszcze trochę roztworu węglanu sodu. Wytrącony osad ogrzewając mieszać, aż stanie się ziarnisty, po czym odsączyć, przemyć ciepłą wodą do wymycia jonów siarczanowych^ VI)¹. Otrzymaną sól wysuszyć w temperaturze 50°C, a następnie zważyć i obliczyć wydajność.

Badanie właściwości otrzymanego preparatu

1.    Małą ilość preparatu umieścić w probówce, dodać 1—2 cm³ wody, wymieszać i dodawać kroplami 1-molowy kwas solny. Obserwować rozpuszczanie się otrzymanej soli w kwasie. Napisać równanie reakcji i opisać przebieg doświadczenia.

2.    Niewielką ilość otrzymanej soli umieścić w probówce, dodać 1—2 cm³ wody, a następnie wkraplać powoli 10% roztwór amoniaku. Obserwować zachowanie się preparatu. Opisać przebieg doświadczenia podając równanie zachodzącej reakcji.

Podać, jakie wnioski można wyciągnąć z przeprowadzonych doświadczeń.

5 Hydrat hydroksooctanu miedzi(II)

2Cu(CH₃COO)₂ Cu(OH)₂ 5H₂0

5 • Hydrat hydroksooctanu miedzi(II), lub według nazewnictwa systematycznego 5 - hydrat czterooctanu dwuwodorotlenku miedzi(II), jest zielononiebieskim, krystalicznym proszkiem trudno rozpuszczalnym w wodzie. Rozpuszcza się w kwasach mocnych, a z kwasem octowym tworzy octan miedzi(II):

2Cu(CH₃COO)₂ • Cu(OH)₂ + 2CH₃COOH -+3Cu(CH₃COO)₂ + 2H₂0.

Natomiast w roztworze amoniaku powstają dobrze rozpuszczalne w wodzie związki: octan tetraaminamiedzi(II) i wodorotlenek tetraamina-miedzi(II):

2Cu(CH₃COO)₂ Cu(OH)₂ + 12NH₃ -> 2[Cu(NH₃)₄] (CH₃COO)₂ +

+ [Cu(NH₃)₄](OH)₂.

Podczas ogrzewania hydroksooctan miedzi(II) początkowo traci wodę krystalizacyjną, a następnie przechodzi w tlenek miedzi(II).

Jak wszystkie związki miedzi jest silną trucizną i wszystkie czynności przy otrzymywaniu preparatu należy wykonywać z należytą ostrożnością.

Otrzymywanie hydroksooctanu miedzi(II) polega na częściowym zobojętnieniu wodorotlenku miedzi(II) kwasem octowym.

Otrzymywanie hydroksooctanu miedzi(II)

Hydroksooctan miedzi(II) można otrzymać z siarczanu(VI) mie-dzi(II), z którego początkowo otrzymuje się wodorotlenek miedzi(II):

CuS0₄ + 2NaOH -> Cu(OH)₂ + Na₂S0₄.

Następnie działając na otrzymany wodorotlenek miedzi(II) roztworem kwasu octowego otrzymuje się hydroksooctan miedzi(II) zgodnie z równaniem reakcji:

3Cu(OH)₂ + 4CH₃COOH -> 2Cu(CH₃COO)₂ Cu(OH)₂ + 4H₂0,

Odczynniki:

5 Hydrat siarczanu(VI) micdzi(II) CuS0₄-5H₂0 —10 g Wodorotlenek sodu — 4 g Kwas octowy, roztwór 10% — 32 cm³ Chlorek baru, roztwór 0,05-molowy Amoniak, roztwór 1-molowy

Sprzęt:

2 zlewki na 150 cm³ Cylinder miarowy na 50 cm³ Zestaw do sączenia Zestaw do ogrzewania Parownica Łaźnia wodna Probówki

Wykonanie:

W zlewce rozpuścić 10 g 5 • hydratu siarczanu(VI) miedzi(II) w 60 cm³ wody, przesączyć do drugiej zlewki i mieszając dodawać roztworu: 4 g wodorotlenku sodu w 25 cm³ wody. Wytrącony osad przemyć kilkakrotnie

157

1

Wykonanie próby na obecność siarczanów(VI) patrz s. 85.