82 83 (17)

skich przepisach [15], które dopuszczają odprowadzanie do ziemi ścieków mechanicznie oczyszczonych w ilości nie przekraczającej 5 m-/d przy jednoczesnym spełnieniu warunku, że zwierciadło wody podziemnej znajduje się co najmniej 1,5 m poniżej poziomu ułożenia drenów.

Projektując drenaż rozsączający należy pamiętać, że w istocie urządzenie to składa się z dwóch podstawowych elementów, a mianowicie z układu rowów, w których ułożone są dreny z obsypką (warstwa rozsączająca) oraz warstwy ro dzimego gruntu położonego poniżej tych rowów. Właśnie ta druga warstwa de cyduje o wymiarach drenażu i sposobie jego ułożenia, a przede wszystkim daje podstawę do określenia najistotniejszego parametru, jakim jest obciążenie hy drauliczne drenów wyrażone w dm³/m-d. Określenie dopuszczalnego hydraulicznego obciążenia drenów wymaga przeprowadzenia każdorazowo badań grun towych, których celem jest określenie rodzaju gruntu, a właściwie jego przepusz czalności. Przepuszczalność gruntu musi być ustalona na podstawie badań gruu towych, które powinny obejmować badanie położenia zwierciadła wody gruntu

A. Standardowe krzywe uziarnienia gruntu

Kamic .

B. Interpretacja krzywych - dopuszczalne obciążenie hydrauliczne gruntu (q w dm³/m² d) odbierającego mechanicznie oczyszczone ścieki:

® krzywa uziarnienia przebiega w polu A - q = 50 * 60 dm³/m² d

• krzywa uziarnienia przebiega głównie przez pole A, lecz jej niewielka część mieści się w polu B (d₅₀> 0,25 mm, d₁₀ > 0,06 mm) - q < 40 dm³/m² d ® krzywa uziarnienia przebiega głównie lub całkowicie przez pole B - q < 30 dm³/m² d

Rys. 9-1. Standardowy zakres krzywych uziarnienia próbek gruntu pobranych z profilu glebowego głębokości 2-2,5 m i ich interpretacja [45].

Tablica 9-1. Test perkolacyjny według metodyki stosowanej w Polsce Zasada przeprowadzania testu

I W miejscu przewidywanej lokalizacji drenażu i na głębokości ułożenia drenów należy wykonać zagłębienie o wymiarach 0,3x0,3 m i głębokości 0,15 m.

Do zagłębienia wlać 10 dmr wody celem nawilżenia gruntu.

\ Do zagłębienia wlać 12,5 dnT wody i zmierzyć czas wsiąkania wyrażony w minutach.

I, Określić rodzaj grantu oraz dopuszczalne obciążenie hydrauliczne drenów.

Klasyfikacja i charakterystyka gruntu

Czas wsiąkania 12,5 dnY wody, minuty	Przesiąkliwość, min/cm	Rodzaj gruntu	Kategoria gruntu
<20	< 1,4	pospółka, żwir, gruby piasek	A - bardzo dobra przepuszczalność
20-30	1,4-2,1	średnie i drobne piaski, piasek gliniasty	B - dobra przepuszczalność
30-180	2,1-12,8	gliny piaszczyste	C - umiarkowana przepuszczalność
> 180	> 12,8	glina lub ił z domieszką piasku	D - zła przepuszczalność

Interpretacja wyników - określenie dopuszczalnego obciążenia drenów

Uwaga: 1) wartości liczbowe podano dla drenażu bez wspomagającej warstwy filtracyjnej

2) jednostkową długość drenażu określono dla = 0,2 mYM-d

Głębokość zalegania wody gruntowej od drenu	Dopuszczalne obciążenie drenów, dmYm-d dla różnych kategorii gruntu			Jednostkowa długość drenów, m/M dla różnych kategorii grantu
m	A	B	C	A	B	C
1,0+ 1,5	12+18	6 + 12	4 + 8	16,6+ 11	33,3 + 16,6	50 + 25
> 1,5	15 + 25	12 + 20	6+10	13,3 + 8	16,6 + 10	33,3 + 20

wej, krzywej przesiewu oraz testu infiltracji, zwanego testem Porcheta lub testem perkolacyjnym.

Dla przybliżonej oceny przepuszczalności gruntu można wykorzystać diagram krzywych przesiewu (rys. 9-1).

83 '