85 (99)

PRZEPUSTY WOLFRAMOWE I MOLIBDENOWE 85

zmniejszenie wytrzymałości szkła na przebicie, co jest szczególnie groźne w lampach wysokonapięciowych, np. rentgenowskich.

Powierzchnia metalu powinna być całkowicie pozbawiona najmniejszych nawet zanieczyszczeń, w skład których wchodzi również węgiel. W czasie stapiania węgiel utlenia się i w postaci przeważnie dwutlenku węgla (CO2) wydobywa się z metalu tworząc wspomniane pęcherze. Powstanie większej ilości pęcherzy wywołuje również zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej złącza.

Powierzchnia prętów musi być gładka, pozbawiona jakichkolwiek zadrapań czy też rys, zwłaszcza wzdłużnych. Dobre złącza otrzymuje się stosując pręty młotkowane a następnie szlifowane i polerowane. Najdogodniejsze są pręty o średnicy 2-5- 3 mm.

Ponieważ wolfram 1 molibden posiadają strukturę włóknistą, przeto może się zdarzyć, że przy użyciu niezbyt szczelnego materiału nastąpi przeciekanie powietrza wzdłuż podłużnych kanalików. Zapobiec temu można przez stopienie metalu na obu końcach nóżki stykowej¹). Lutowania z częścią zewnętrzną przepustu dokonuje się przy użyciu lutu twardego z równoczesnym zastosowaniem cienkościennej rureczki niklowej .

Znacznie pewniejsze złącze otrzymuje się wówczas, gdy powierzchnia drutu wolframowego pokryta jest cienką warstewką tlenku. Tlenek rozpuszcza się dobrze w szkle, a z drugiej strony przylega mocno do metalu. Powstała w ten sposób warstwa przejściowa wpływa korzystnie na jakość złącza. Przed utlenieniem przepusty podlegają procesowi odtłuszczenia i trawienia w celu usunięcia tlenków po czym muszą być bardzo dokładnie wymyte w wodzie destylowanej.

Utlenianie przeprowadza się w płomieniu gazowym z dodatkiem tlenu przez nagrzanie do odpowiedniej temperatury. Utlenieniu podlega miejsce, w którym następuje połączenie ze szkłem. W przypadku wolframu do gazu dodaje się nieco więcej tlenu niż przy utlenianiu molibdenu. Utlenianie molibdenu wymaga większej wprawy, ponieważ molibden utlenia się łatwo i można otrzymać zbyt grubą warstewkę tlenku obniżającą jakość złącza. Molibden należy szybko nagrzać do właściwej temperatury i niezbyt długo trzymać w części utleniającej płomienia.

Utlenione wstępnie nóżki wolframowe podlegają z kolei procesowi powlekania szkłem. Operacja ta nosi również nazwę perelkowania — od kształtu nałożonego szkła.

Szkło nakłada się na przepust, np. wolframowy, przez obwijanie go stopionym końcem bagietki wykonanej ze szkła wolframowego. Przez

^r) Cięcie lub zaostrzenie prętów wolframowych powinno się odbywać przy zastosowaniu specjalnych tarcz karborundowych. W czasie obróbki nie wolno uszkodzić powierzchni przepustu.