8 (1)

Wirusy jako czynnik etiologiczny schorzeń przenoszonych drogą płciową 465

Wirusy jako czynnik etiologiczny schorzeń przenoszonych drogą płciową

Opryszczkowe zapalenie narządów płciowych (herpes genitalis)

Etiologia

Wirusy DNA z grupy Herpes, powodujące zakażenia u ludzi, dzieli się na dwa typy: typ I i II (HSV-1 i HSV-2). Zakażenie HSV-1 następuje często w dzieciństwie. Około 90% dorosłych ulega zakażeniu przez jamę ustną. Do zakażenia wirusem Herpes typu II dochodzi prawie wyłącznie w wyniku kontaktu płciowego. W następstwie zakażenia wirusem z grupy Herpes powstają typowe wykwity na sromie, części pochwowej oraz w pochwie. W przypadkach herpes genitalis w 90% znajduje się typ II, a w niespełna 10% typ I. U większości chorych po pierwotnym zakażeniu - podobnie jak w przypadkach innych zakażeń wirusami z grupy Herpes - może się nie udać wyeliminowanie z organizmu wirusa herpes simplex, usadawia się on bowiem w niedostępnych dla obrony immunologicznej regionalnych zwojach nerwowych. W przypadku herpes genitalis są to zwoje krzyżowe. Stąd pod wpływem różnorakich przyczyn (uogólnionych zakażeń, zapalenia płuc, stanów grypowych, miesiączki, stresów psychicznych i fizycznych) wirusy stale są reaktywowane i wzdłuż przebiegu nerwów w obszarze skóry zaopatrywanym przez ten nerw wywołują powstanie zmian typowych dla herpes. Dlatego wyróżnia się odmianę pierwotną i nawracającą herpes genitalis. U ciężarnych istnieje ryzyko zakażenia noworodków; może u nich dojść do groźnych zapaleń mózgu. Ryzyko zakażenia noworodków od matek z pierwotnym zakażeniem wynosi około 50%, w przypadkach matek chorujących na herpes genitalis reci-divans tylko 4%. Przy utrzymanym pęcherzu płodowym u matek z pierwotnym herpes genitalis sub partu zaleca się wykonanie cięcia cesarskiego.

Obraz kliniczny

Po 2-7 dniach w przypadkach zakażenia pierwotnego pojawiają się na sromie grupy pęcherzyków na podłożu rumieniowym, powodujące uczucie palenia i świąd. W pochwie i na części pochwowej takie same zmiany występują już po 1-2 dniach (ryc. 23.5). Flora bakteryjna pochwy może być prawidłowa, częściej jednak w przypadkach licznych kontaktów seksualnych występuje nieswoiste zapalenie pochwy (amin-colpitis). Niezależnie od tego dochodzi do powstania upławów, pieczenia, świądu i silnych neuralgii. Pęcherzyki pękają, mo-

Ryc. 23.5. Zakażenia sromu spowodowane przez Herpesvirus (HSV-II). Po 10 dniach od zakażenia i 2 dniach od rozpoczęcia leczenia w miejscach pęcherzyków widoczne są małe owrzodzenia (wg E. Petersen: tnfektionen in Gynśkologie und Geburtshilfe. Thieme, Stuttgart 1988)