94

Poprzecznie dzieli się grzbiet języka (<dorsum) na część przednią (praedorosum), środkową (mediodorsum) i tylną (postdorsum). Poza tym wyodrębnia się czubek języka (apex)₉ brzegi (corona) i obsadę (radix), czyli najbardziej tylną część znajdującą się w jamie gardłowej. Za pomocą wędzidełka język jest przymocowany do dna jamy^ustnej. Tkanka łączna tworząca przegrodę języka dzieli go na* dwie połowy; wzdłuż języka wy twarza się rowek. Z każdej strony przegrody (rowka) znajduje się osiem mięśni. Mięśnie języka dzielą się na cztery pary mięśni wewnętrznych, tzn. takich, które zaczynają się i kończą w samym języku oraz na cztery pary mięśni zewnętrznych, które łączą język z sąsiadującymi kośćmi. Mięśnie zewnętrzne przeplatają się z mięśniami wewnętrznymi.

Mięśnie wewnętrzne języka

1. Mięśnie podłużne języka, górne albo powierzchowne (musc. longitudinalis linguae superior) biegną wzdłuż górnej powierzchni języka. Włókna ich stanowią warstwę do 5 mm grubości, znajdującą się bezpośrednio pod błoną śluzową grzbietu języka. Są to najsilniejsze z mięśni wewnętrznych

m pcx*u*ny ©om/

przekrój pionowy    przekroi poziomy

Ryc. 28. Mięśnie wewnętrzne języka. A — przekrój pionowy, B — przekrój poziomy.

języka. Kurcząc się — skracają język oraz unoszą do góry jego czubek.

2.    Mięśnie podłużne języka, dolne albo głębokie (musc. longitudinalis linguae inferior) biegną wzdłuż dolnej powierzchni języka, między mięśniami gnykowo-językowymi a mięśniami bródkowo-językowymi. Skurcz tych mięśni powoduje skracanie języka i ściąganie nieco ku dołowi dolnej powierzchni, a więc uwypuklanie nieco jego grzbietu.

3.    Mięśnie poprzeczne języka (musc. transversus linguae) stanowią grubą warstwę mięśni, przebiegającą od przegrody językowej do bocznych brzegów, tylko w czubku języka biegną ich włókna poprzeczne, od jednego brzegu do drugiego. W tylnej części języka przechodzą włókna mięśni poprzecznych we włókna mięśni podniebienno-językowych. Przez mięśnie poprzeczne przebiegają pionowo włókna mięśni bródkowo-językowych oraz gnykowo-językowych, a podłużnie — włókna mięśni podłużnych (górnego i dolnego). Skurcz mięśni poprzecznych — zwęża język.

4.    Mięśnie pionowe języka (musc. rerticalis linguae) mają włókna przeważnie w przedniej części języka, biegnące pionowo od górnej do dolnej powierzchni. Skurcz tych mięśni powoduje spłaszczenie języka.

Mięśnie zewnętrzne języka

1.    Para mięśni bródkowo-językowych (musc. genioglosses) leży obok siebie, oddzielona przegrodą języka. Są to najsilniejsze mięśnie. Włókna tych mięśni biegną od wewnętrznej powierzchni żuchwy i rozchodzą się wachlarzowato od czubka do podstawy języka. Włókna tylne wysuwają język do przodu i unoszą go. Włókna środkowe obniżają język; włókna przednie cofają i obniżają czubek języka.

2.    Mięśnie gnykowo-językowe (musc. hyoglosses) mają włókna biegnące od kości gnykowej w górę aż do grzbietu języka. Mięśnie te obniżają grzbiet języka, a przede wszystkim cofają wysunięty język.

3.    Mięśnie rylcowo-językowe (musc. styloglosses) mają

95