il> iii ni* t VII ii il Vi i I li u' ni )'i lii iii
genei alnego lu/liy ij i .nu. . u. | I i•.• , |. i nym Ministerstwa.
Dzięki ustawie O służbie cywihwj i mamy szansę wykienwama i/e
czywistej służby cywilnej, odpowiadającej standardom państw rozwiniętych ( 7y szansa ta zostanie wykorzystana, zależy od wielu czynników, zarówno bardziej obiektywnych (jak stan finansów publicznych, warunkujący szerszy lub węższy zakres mianowania), jak i subiektywnych (właściwa postawa klasy politycznej, której ugruntowanie wymagać może jeszcze wiele czasu). Warto jednak optymi stycznie dodać, że kilka ostatnich partyjnych zamachów na instytucje służby cywilnej udało się odeprzeć dzięki konsekwentnej postawie kierownictwa Urzędu Służby Cywilnej i Rady, wspieranego przez media, które coraz lepiej rozumieją niebezpieczeństwa płynące z partyjnego wpływu na obsadę stanowisk w ad mi ni stracji. Chodzi w konsekwencji o to, by służba cywilna była partnerem polityków w zarządzaniu publicznym, wnosząc do niego obiektywizm, fachowość i pamięć organizacyjną.
3. Pracownicy samorządu terytorialnego
Jak była o tym mowa na początku niniejszego rozdziału, w niektórych krajach to samo ustawodawstwo obejmuje całość służby publicznej, tak państwowej, jak samorządowej. Są to przede wszystkim Hiszpania i Portugalia, również Szwecja. We Francji, jak wiemy, istnieje osobna ustawa o służbie samorządowej, ma ona jednak część ogólną wspólną z ustawami o służbie państwowej oraz o służbie szpitalnej.
Z kolei w Belgii i w Irlandii ustawodawstwo reguluje tylko ogólne zasady dotyczące pracowników samorządowych, a w Holandii pozostawiono jeszcze większą swobodę samorządom terytorialnym, ustawowo regulując wyłącznie zasady wynagradzania. Podobne ogólne unormowanie statusu występowało we Włoszech, gdzie jednak ostatnio ustawodawstwo ogólnokrajowe ograniczyło swój zakres do administracji rządowej.
Osobną kategorię stanowią - w dużym stopniu - Niemcy, gdzie ustalanie zasad statusu prawnego służby krajowej i samorządowej należy do kompetencji federacji.
Inną wreszcie możliwością jest poddanie służby samorządowej ogólnym przepisom prawa pracy i ustalanie zasad zatrudniania, wynagradzania i awansowania w sposób właściwy temu prawu, to jest w drodze zbiorowych układów pracy. System taki przyjęto m.in. w Wielkiej Brytanii i w Danii, jak również w USA.
Pracownicy samorządu terytorialnego wszędzie stanowią poważną grupę wśród pracowników nie tylko publicznych, ale także wśród ogółu zatrudnionych. Należy jednak pamiętać, że pomiędzy poszczególnymi krajami występują poważne różnice, gdy idzie o względne i bezwzględne liczby osób zatrudnionych przez samorząd terytorialny. Jest to nader wymowna miara rzeczywistej roli samorządu w ramach instytucji publicznych danego kraju (o czym była już mowa w rozdziale VII, w podrozdziale 3 - o samorządzie terytorialnym).
NN I ■ 'I i ■ l •iltr m In 11 ....... |'l .li iii m i i ii i )i 111 / • Ml lilii |n I'11'
• I /11 ii-1. i \' .i I ■•'*( I i 11 i<i ii., mi mi ,i, h i . /«/« miii h ( 'Iii h /iiii i u iii I i i *• I ylm IV
1111111II l V\ ii 111 u \\ | Ml I I .. ul 1. i mii ii.i | >i t lilii 11 • 111 • l>. (> 11 y w n 11111 /11 ■. u 11 n i» V * I *
u iii n | u • i ni nu In yi li' m ,1 *, li 11 Iiiiis t li |edii< »*.l km litu gunl/aeyjnyi li) |i •« 111« *-.l • I mini <\< 111 11 * i y 11»i iiiluri I uli I miany oricutucji politycznej w oigami wyl-.o lid'.v'i . nim. / i eguły w n,i li, |i\I w u* wyborów. ("o więcej, zmiany takie '.poi) I .i .u,
. in ni po/,walu mówii o l.iklyi /nym systemie łupów w polskich s.iiiioi/.|
• l.o li Wydanie nowej ustawy, która stworzyłaby podstawy służby samor/ądowci odpowiadającej państwowej służbie cywilnej, jest w tym stanie rzeczy eoi.i/ bm d/iej niezbędne. ,,W ten sposób można podwyższyć skuteczność pracy ui/ędiu I uw samorządowych i zwiększyć efektywność wydatkowania pieniędzy podalm I u\v Można też stopniowo ograniczyć niektóre patologie samorządowe, jak np
yluaeje. w których zwycięskie ugrupowanie polityczne traktuje urząd jaku osnbl ly lolwark, zapominając o tym, iż jest to ważny instrument służby publii. i u | Tworzenie statusu profesjonalnej, stabilnej służby samorządowe| mim i . i,M iej mówi się o przyszłym korpusie urzędników komunalnych pu mu., u, zacząć od odpowiedniego ustawowego określenia statusu najwyż*. yi li iii , .I mków samorządowych, tj. sekretarzy gmin i powiatów oraz skarbników pulu powiatów i województw, jak również kierowników najwyższych komón-l .... , ui/acyjnych urzędów samorządowych (urzędów gmin, starostw, urzędów m u ■Ilkowskich) oraz kierowników samorządowych jednostek orgam/ai ypi\. h Wydaje się to szczególnie pilne w warunkach bezpośredniego, politycznego n , |,u
obsadzania władz wykonawczych w gminach. Jest bowiem oczywiste, że ........
ili/.m bezpośrednich wyborów z istoty swej nie służy do wyborów ...........
■amorządowych. Polityczny szef władzy wykonawczej musi - lak jak w r.ilym państwie - realizować swe zadania administracyjne przy pomocy stałej i pm|, sjonalnej administracji.
1,7 T.G. Grosse, Służba cywilna w Polsce i możliwości jej rozwoju, „Służba Cywilna' m • (2001), s. 101.