___
Uwago:
1. Podział ten jest sztuczny, ponieważ w odpowiedzi immunologicznej z reguły występują równolegle oho chociaż zwykle z różnym nasileniem.
2. Według nowszych klasyfikacji odpowiedź komórkowa nie obejmuje komórek zdolnych do fagocytozy, pc~ * należą one do nieswoistych mechanizmów odpornościowych.
lO
Markery powierzchniowe - zbudowane z łańcuchów polipeptydowych cząsteczki „osadzor* w błonie komórkowej. Najbardziej zewnętrzne części markerów umożliwiają rozpoznanie lub v.; zonie antygenów:
• TCR (T-cell receptor) - bardzo zmienny marker dojrzałych LiT umożliwiający wiązanie z antygenem,
• BCR (B-cell receptor) - bardzo zmienny marker dojrzałych LiB umożliwiający rozpoznawonie r =-wyobrażalnej liczby antygenów (budową przypomina przeciwciała),
• CD3 (CD3 + ) - marker wszystkich LiT,
• CD4 (CD4+) - marker limfocytów pomocniczych (LiTh),
• CD8 (CD8+) - marker limfocytów cytotoksycznych (LiTc).
Działanie
Komórka
imfocyty B
rozpoznają antygeny i wytwarzają przeciwciatc
komórki plazmatyczne (plazmocyty)
wytwarzają przeciwciała
o
O)
a
o
"O
<u
_£
O
■o
limfocyty Th (pomocnicze; CD4 + )
wspomagają odpowiedź immunologiczna, dzielają cytokiny
limfocyty Treg (regulatorowe; supresoro we)
hamują odpowiedź immunologiczną, np. unieszkodliwieniu antygenu; wydzielają cytokim
limfocyty Tc (cytotoksyczne; CD8 + )
zdolne do zabijania komórek docelowych
komórki NK
zdolne do spontanicznego zabijania ka.~^ nowotworowych i zakażonych przez wirusy
monocyty, makrofagi
zdolne do zabijania mikroorganizmów 0'cz nych obcych komórek; wydzielają cytokiny
neutrofile
zdolne do zabijania mikroorganizmów
o
O)
o
komórki tuczne, bazofile
biorą udział w nadwrażliwości I (anafilaksp
eozynofile
zdolne także do zabijania niektórych pasc--'-' z użyciem przeciwciał
Odpowiedź humoralna polega na wytworzeniu oraz uwolnieniu przez limfocyty B swoistych przeciwciał pod wpływem konkretnego pojawiającego się w organizmie antygenu.
Odpowiedź komórkowa - odpo- ___—.... ... ■tn-.
//iadaja za nią przede wszystkim agre- Wniknięcie antygenu do organizmu
sywne limfocyty (LiTc CD8+ oraz NK) t
Komórka, np. zainfekowana wirusem
zwalczające (bez pochłonięcia) komórki zainfekowane wirusem, zmienione nowotworom lub należące do przeszcze-,-----
pu rozpoznanego jako obcy. Prezentacja antygenów przez komórkę zainfekowaną (razem z kompleksem MHC l)|
T
Limfocyt T cytotoksyczny (LiTc CD8+) lub komórka NK rozpoznaje prezentowane antygeny jako obce (dzięki swoistemu receptorowi TCR).
■‘•'ydzielone przez LiTc lub NK substancje niszczą zainfekowaną komórkę (działanie perforyn uszkadzających błonę komórkową lub pobudzanie do apoptozy).
Nabyta w sposób naturalny |
Przykład |
Nabyła w sposób sztuczny |
Przykład | |||
a |
0 |
Wynik kontaktu organizmu z ob- |
kontakt z |
Pobudzenie układu odporno- |
szczepienie | |
0 |
c |
cym antygenem, dzięki czemu |
antygenami |
ściowego organizmu poprzez |
ochronne | |
i '.i |
N |
organizm uzyskuje odporność |
mikroorga- |
podanie szczepionki zawiera- |
np. przeciw | |
*V» |
na dany antygen - odpowiedź |
nizmów |
jącej pozbawione toksyczności |
ko chorobu | ||
0 |
wtórna na każdy kolejny kontakt |
chorobo- |
antygeny, np. bakterie choro- |
Heine-Medi | ||
u 0 |
z tym antygenem. |
twórczych |
botwórcze albo wirusy. |
na | ||
'Z o |
Pochodzące od matki przeciw- |
mleko |
Wzmocnienie układu odporno- |
podawanii | ||
c |
ciota, które otrzymuje płód lub |
matki |
ściowego za pomocą przeciw- |
surowic, np | ||
.5 |
noworodek. |
ciał podawanych w surowicach. |
przeci wki | |||
—__ |
tężcowi |