79

___

Typy reakcji odpornościowych

W

■CS3

PC

W

Uwago:

1.    Podział ten jest sztuczny, ponieważ w odpowiedzi immunologicznej z reguły występują równolegle oho chociaż zwykle z różnym nasileniem.

2.    Według nowszych klasyfikacji odpowiedź komórkowa nie obejmuje komórek zdolnych do fagocytozy, pc~ * należą one do nieswoistych mechanizmów odpornościowych.

lO

Markery powierzchniowe komórek odpornościowych

Markery powierzchniowe - zbudowane z łańcuchów polipeptydowych cząsteczki „osadzor* w błonie komórkowej. Najbardziej zewnętrzne części markerów umożliwiają rozpoznanie lub v._; zonie antygenów:

•    TCR (T-cell receptor) - bardzo zmienny marker dojrzałych LiT umożliwiający wiązanie z antygenem,

•    BCR (B-cell receptor) - bardzo zmienny marker dojrzałych LiB umożliwiający rozpoznawonie r =-wyobrażalnej liczby antygenów (budową przypomina przeciwciała),

•    CD3 (CD3 + ) - marker wszystkich LiT,

•    CD4 (CD4+) - marker limfocytów pomocniczych (LiTh),

•    CD8 (CD8+) - marker limfocytów cytotoksycznych (LiTc).

Komórki uczestniczące w odpowiedzi immunologicznej

Działanie

Komórka

imfocyty B

rozpoznają antygeny i wytwarzają przeciwciatc

komórki plazmatyczne (plazmocyty)

wytwarzają przeciwciała

o

O)

a

o

"O

<u

_£

O

■o

limfocyty Th (pomocnicze; CD4 + )

wspomagają odpowiedź immunologiczna, dzielają cytokiny

limfocyty Treg (regulatorowe; supresoro we)

hamują odpowiedź immunologiczną, np. unieszkodliwieniu antygenu; wydzielają cytokim

limfocyty Tc (cytotoksyczne; CD8 + )

zdolne do zabijania komórek docelowych

komórki NK

zdolne do spontanicznego zabijania ka.~^ nowotworowych i zakażonych przez wirusy

monocyty, makrofagi

zdolne do zabijania mikroorganizmów 0'cz nych obcych komórek; wydzielają cytokiny

neutrofile

zdolne do zabijania mikroorganizmów

o

O)

o

komórki tuczne, bazofile

biorą udział w nadwrażliwości I (anafilaksp

eozynofile

zdolne także do zabijania niektórych pasc--'-' z użyciem przeciwciał

Strategie obronne organizmu - odpowiedź humoralna

Odpowiedź humoralna polega na wytworzeniu oraz uwolnieniu przez limfocyty B swoistych przeciwciał pod wpływem konkretnego pojawiającego się w organizmie antygenu.

Strategie obronne organizmu - odpowiedź komórkowa

Odpowiedź komórkowa - odpo-    ___—.... ... ■tn-.

//iadaja za nią przede wszystkim agre-    Wniknięcie antygenu do organizmu

sywne limfocyty (LiTc CD8+ oraz NK)    t

Komórka, np. zainfekowana wirusem

zwalczające (bez pochłonięcia) komórki zainfekowane wirusem, zmienione nowotworom lub należące do przeszcze-,-----

pu rozpoznanego jako obcy.    Prezentacja antygenów przez komórkę zainfekowaną (razem z kompleksem MHC l)|

T

Limfocyt T cytotoksyczny (LiTc CD8+) lub komórka NK rozpoznaje prezentowane antygeny jako obce (dzięki swoistemu receptorowi TCR).

■‘•'ydzielone przez LiTc lub NK substancje niszczą zainfekowaną komórkę (działanie perforyn uszkadzających błonę komórkową lub pobudzanie do apoptozy).

Nabywanie odporności

			Nabyta w sposób naturalny	Przykład	Nabyła w sposób sztuczny	Przykład
	a	0	Wynik kontaktu organizmu z ob-	kontakt z	Pobudzenie układu odporno-	szczepienie
	0	c	cym antygenem, dzięki czemu	antygenami	ściowego organizmu poprzez	ochronne
	i '.i	N	organizm uzyskuje odporność	mikroorga-	podanie szczepionki zawiera-	np. przeciw
	*V»		na dany antygen - odpowiedź	nizmów	jącej pozbawione toksyczności	ko chorobu
	0		wtórna na każdy kolejny kontakt	chorobo-	antygeny, np. bakterie choro-	Heine-Medi
	u 0		z tym antygenem.	twórczych	botwórcze albo wirusy.	na
	'Z o		Pochodzące od matki przeciw-	mleko	Wzmocnienie układu odporno-	podawanii
		c	ciota, które otrzymuje płód lub	matki	ściowego za pomocą przeciw-	surowic, np
		.5	noworodek.		ciał podawanych w surowicach.	przeci wki
	—__					tężcowi