79 (165)

ROZWIĄZANIE ZADANIA 1. Mięśnie szkieletowe potrzebują do pracy (skurczu) energii w postaci ATP. Jej źródłem jest przede wszystkim proces tlenowego oddychania komórkowego zachodzący w mitochondriach, stąd obfitość tych organelli w włóknach mięśnia szkieletowego. Gruczoły łojowe produkują wydzielinę - łój, zawierający w składzie tłuszcze proste, cholesterol i kwasy tłuszczowe. Procesy syntez tłuszczowców odbywają się na terenie siateczki endoplazmatycznej gładkiej, natomiast za modyfikację, pakowanie i wysyłanie poza teren komórki różnych wydzielin opowiada aparat Golgiego. Gruczoły łojowe zawierają dużą liczbę tych organelli.

Mięsień szkieletowy: B    Gruczoł łojowy: C, D.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 2. Praca mięśni (skurcz) wymaga dostarczenia energii. Bezpośrednim jej źródłem jest rozpad ATP, którego pewna ilość, wystarczająca na ułamek sekundy, znajduje się we włóknach mięśniowych. Następne kilka sekund skurczu odbywa się dzięki fosfokreatynie, która przekształcając się w kreatynę, dostarcza energii do powstawania ATP. Po tym czasie w mięśniach uruchamiany jest rozkład glukozy. Oddychanie beztlenowe czyli przemiana glukozy do kwasu mlekowego (fermentacja mlekowa) oznaczona na schemacie jako proces I. Po kilkunastu minutach zaczyna przeważać najwydajniejszy sposób produkcji energii użytecznej biologicznie - oddychanie tlenowe, czyli tlenowy rozkład glukozy do CO2 i H2O, oznaczony na schemacie jako II.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 3. Kwas mlekowy powstaje w mięśniach u człowieka na początku ich pracy, jednak po pewnym czasie, kiedy uruchomiony zostaje proces oddychania tlenowego, produkcja tego związku spada. Oddychanie tlenowe, wydajniejsze pod względem energetycznym, wymaga stałego dostarczania tlenu. W przypadku, gdy jego ilość jest niewystarczająca, powstaje tzw. dług tlenowy i wówczas zaczynają przeważać beztlenowe przemiany glukozy, których efektem jest nagromadzanie się w mięśniach kwasu mlekowego. Jest to przyczyną zakłócenia ich pracy i bólu. Dług tlenowy (niedostatek tlenu w mięśniach) tworzy się w przypadku nadmiernego wysiłku fizycznego i/lub przy słabej wydolności układu krążenia.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 4. Tkanki łączne cechuje wielka różnorodność budowy i pełnionych funkcji. Ich cechą wspólną jest to, iż komórki pogrążone są w dużej ilości substancji międzykomórkowej, której specyficzne cechy nadają właściwości danemu typowi tkanki. Większość tkanek łącznych cechuje wysoki metabolizm, dobre ukrwienie i unerwienie (wyjątek stanowi tkanka chrzęstna).

Komórki kostne - osteocyty - jak widać na schemacie, ułożone są w jamkach kostnych i zanurzone w obficie występującej substancji międzykomórkowej. Kontakt pomiędzy komórkami jest możliwy dzięki licznym, cienkim kanalikom, w których znajdują się pasemka cytoplazmy.