amat urz kr144

ferrytowych. Nie są rzadkością także filtry o stałych indukcyjnośeiach, strojone kalitowymi lub powietrznymi kondensatorami dostrojczymi. Dla większych częstotliwości (470 kHz, 1600 kHz) cewki nawija się licą w. cz., a dla mniejszych częstotliwości pośrednich (110 kHz) pełnym przewodem o średnicy 0,12-=- 0,2 mm. Przykłady konstrukcji filtrów pośr. cz. w różnych rozwiązaniach ilustruje rys. 14-35, a bliższe dane cewek filtrów pośr. cz. zamieszczone są w tablicy 14-4.

\

Tablica 14-4

Szczegóły konstrukcyjne transformatorów pośr. cz. z rys. 14-35

Transformatory pośr. cz.

	, je 1600 kHz	/r = 460 kHz	/r*= 110 'kHz
Ilość zwojów cewki	62	280	795
Ilość sekcji	2	4	3
Ilość zwojów w sekcji	31	70	265
Rodzaj przewodu	lica 10 X 00,7 mm	lica 10 X 00,7 mm	0 0,1 mm
Pojemność kondensatora równoległego	150 -pF	120 pF	180 pF . [

Ze względu na odbiór sygnałów telegraficznych selektywność odbiornika krótkofalowego ze zwykłym podwójnym filtrem pasmowym okazuje się zupełnie niewystarczająca. Stosuje się więc filtry wieloobwodowe złożone z łańcucha pojedynczych obwodów strojonych, sprzęganych za pomocą małych kondensatorów zmiennych najczęściej na odczepach cewek (rys. 14-31). Filtry takie zapewniają bardzo równomierne wzmocnienie w całym przenoszonym paśmie. Dobroć obwodów może być poza tym dużo większa niż w zwykłych filtrach, dzięki czemu krawędzie boczne charakterystyki przenoszenia są bardziej strome. Jeden zespół filtru zawiera przeciętnie od 4 do 6 obwodów strojonych. Filtry takie włącza się zwykle za stopniem mieszającym i uzupełnia w innych stopniach filtrami zwykłymi.

Zwężenie charakterystyki pasmowe j wzmacniacza pośr. cz. w bardzo prostych odbiornikach krótkofalowych z przemianą częstotliwości można

Filtr

Rys. 14-36. Sposób zwiększenia selektywności wzmacniacza pośr. cz. za pomocą dodatniego sprzężenia zwrotnego

uzyskać, stosując układy odtłumiające z dodatnim sprzężeniem zwrotnym. Przykłady takich rozwiązań układów odbiorczych są przedstawione na rys. 14-36 i 14-37. Doprowadzenie sprzężenia poza próg wzbudzenia oscylacji umożliwia odbiór sygnałów telegraficznych metodą dudnieniową. Wzmacniacz pośr. cz. tego typu cechuje znaczna czułość przy niezłej selektywności.

Najlepsze wyniki przy zwężaniu wstęgi osiąga się, stosując we wzmacniaczu pośr. cz. filtry kwarcowe. W stosunkowo prosty, choć nie

Rys. 14-37. Układ odtłu-miający obwód wejściowy mieszacza za pomocą dodatniego sprzężenia zwrotnego

tani sposób można uzyskać pasmo o szerokości 100-f- 300 Hz, regulowane w sposób ciągły do szerokości 3 ~ 4 kHz, przy czym możliwe jest jeszcze wytłumianie niepożądanej częstotliwości. Jest to więc układ nadający się wręcz idealnie do odbioru emisji telegraficznych na zatłoczonych pasmach amatorskich.

Płytkę kwarcową można przedstawić zastępczo jako obwód rezonansowy o olbrzymiej dobroci (przeciętnie Q ~ 10 000). Obwód ten cechuje się dwoma rezonansami: szeregowym — na własnej częstotliwości kwarcu (oporność kwarcu wynosi wtedy 2 -r- 3 kQ), oraz równoległym — na częstotliwości zbliżonej do częstotliwości kwarcu, a zależnej w pewnym stopniu od pojemności oprawki kwarcu. Przy równoległym rezonansie kwarc wprowadza duże tłumienie. Kwarc stosuje się tu jako ogniwo

sprzęgające ze sobą obwody strojone w układach mostkowych. Aby nie wprowadzać tłumienia, dołącza się go do strojonego obwodu poprzez odczep na cewce wyprowadzony od około Vc ogólnej ilości zwojów. Układ