amat urz kr088

daje tablica 9-1. Cewki L, i L₂ zaopatrzone są w regulowany rdzeń ferrytowy M 8. Dławiki Dly i D?₂, nawinięte na korpusach z pleksiglasu, mają uzwojenia podzielone na cztery sekcje po 200 zwojów każda.

Tablica 9-1

Dane cewek układu z rys. 9—6

Cewka	Średnica przewodu	Ilość zwojów	Indukcyj- ność
	mm	—	UH
L,	0,22 Cu em.	22	8,6
l2	0.22 Cu em.	6	1,3
U	0,7 Cu Ag	20	3,2
Dli Di,	0,1 Cu em.	800	1700

Źródło zasilania nadajnika stanowią trzy baterie: 1,4 V, 6 V i 15 V.

Przy uruchamianiu nadajnika sprawdza się przede wszystkim działanie generatora przy odłączonym zasilaniu PA. Przy użyciu opornika Ry uzyskuje się powstanie oscylacji w obwodzie LiC_u po czym mierzy się napięcie na cewce L₂ prostym woltomierzem diodowym i dostraja obwód do częstotliwości kwarcu. W trakcie tej manipulacji doprowadzenie do bazy tranzystora T₂ powinno być odłączone. Po dostrojeniu otrzymuje się w obwodzie LyC_y napięcie w.cz. o wartości około 1 V, przy czym prąd kolektora Ti wynosi 2 -i- 2,5 mA. Generator może się wzbudzać także na częstotliwości odmiennej od częstotliwości kwarcu. Należy to sprawdzić za pomocą odbiornika krótkofalowego, kontrolując prawidłowość oscylacji kwarcowej (ton przy kluczowaniu).

Małe przestrojenia Li Ci nie powinny zrywać drgań kwarcu, natomiast znacznb odstrojenie przerywa pracę generatora. Jeśli to jednak nie nastąpi, można przyjąć jako pewnik, że generator pracuje bez stabilizacji kwarcowej na niewłaściwej częstotliwości.

Po upewnieniu się o poprawnej pracy generatora włącza się sterowanie do obwodu bazy tranzystora T₂, a zasilanie do obwodu kolektora. Obwód wyjściowy kolektora dostraja się do żądanej częstotliwości roboczej kwarcu lub do jego drugiej harmonicznej za pomocą kondensatora Co, regulując jednocześnie przełącznikiem S₂ sprzężenie z anteną. Przy strojeniu wykorzystuje się dla określenia rezonansu prosty wskaźnik rezonansu wykonany z diody germanowej i mikroamperomierza. Po dostrojeniu obwodu wyjściowego prąd kolektora w tranzystorze T₂ powinien wynosić najwyżej 4 -r- 6 mA (przy włączonej antenie). Większe wartości prądu kolektora mogą spowodować zniszczenie tranzystora.

Nadajnik tego typu współpracujący z dobrą anteną, szczególnie kierunkową, umożliwia w sprzyjających warunkach propagacyjnych uzyskanie zasięgu do 1000 i więcej kilometrów. Amerykański krótkofalowiec WIOGU, stosując podobny nadajnik tranzystorowy o mocy doprowadzonej około 80 mW. oraz 3-elcmentową antenę kierunkową, osiągnął w r. 1957 na częstotliwości 14 MHz łączność z duńskim amatorem OZ7BO, pokonując odległość 5800 km.

L

10. PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA UKŁADU AMATORSKICH NADAJNIKÓW KRÓTKOFALOWYCH

10.1. Prosty nadajnik sterowany kwarcem

Nadajnik w układzie przedstawionym na rys. 10-la cechuje prostota konstrukcji i niewielki koszt, a poza tym dobre działanie. Zastosowana w nim lampa typu EL 83 jest popularną pentodą telewizyjną i uży-

Rys. 10-1. Prosty nadajnik sterowany kwarcem: a) schemat układu;

%    bj konstrukcja cewki filtru

teczna moc wyjściowa nadajnika wynosi około 5^-10 W. Generator pracuje w układzie ze stabilizacją kwarcową z pojemnościowym dzielnikiem w obwodzie katody. Lampa zasilana jest w układzie równoległym poprzez dławik w.cz. Pojedynczy obwód strojony typu .t pracuje w obwodzie anodowym, przy czym elementami strojeniowymi są normalne kondensatory zmienne odbiorcze o pojemności 500 pF. Cewkę filtru stanowi 40 zwojów gołego srebrzonego przewodu miedzianego o średnicy 1,5 mm. nawiniętych na ceramicznym korpusie o średnicy 25 mm. Częściowego zwierania cewki dokonuje się odcinkiem giętkiego przewodu zakończonego krokodylkiem. Płytka kwarcowa pracuje z częstotliwością 3,5 MHz, przy czym obwód anodowy może być dostrojony do częstotliwości własnej kwarcu lub do jego drugiej harmonicznej, co umożliwia pracę w paśmie 7 MHz. Kluczowanie tego prostego

175