amat urz kr049

Obwody zasilania żarzenia i anody wyposażone są w filtry złożone z dławików i kondensatorów. Filtry te umieszczone są w pobliżu wyjścia obwodów zasilających z pudełka ekranującego. Znajdujący się w tym pudełku element strojeniowy w postaci kondensatora zmiennego jest napędzany za pomocą osi wykonanej z materiału izolacyjnego.

Powszechne zastosowanie znalazła ostatnio metoda kluczowania różnicowego (diferential kcying), polegająca na odpowiednim dobraniu stałych czasowych przekaźników włączających obwody jednocześnie kluczowanych różnych stopni nadajnika. VFO włączany jest wcześniej niż obwody manipulacji następnych stopni i wyłączany z odpowiednim opóźnieniem. Otrzymuje się sygnał zupełnie pozbawiony zjawiska chirpu (piukania).

Przy jednoczesnej manipulacji stopni pośrednich wskazane jest zastosowanie niewielkiego automatycznego ujemnego napięcia siatek sterujących. Osiąga się w ten sposób właściwy kształt sygnałów telegraficznych. W celu uzyskania automatycznego napie_£cia ujemnego włącza się niewielkie oporniki w obwody katodowe poszczególnych lamp.

Przy kluczowaniu anodowym najczęściej stosowane jest przerywanie obwodu od strony katody (rys. 4-8). Praktykuje sicNto nawet w stopniach

Rys. 4-8. Kluczowanie w obwodzie katody

/

wzmacniaczy mocy, oczywiście niewielkich nadajników (QRP). Metoda ta wprowadza dość znaczne wahania napięcia anodowego, co może mieć wpływ na pracę VFO w przypadku, gdy wykorzystywany jest wspólny

Rys. 4-9. Kluczowanie w stopniu wzmacniacza mocy: a) z opornikiem kompensacyjnym; b) z dodatkową lampą obciążającą

zasilacz sieciowy. Z tego też względu zalecane jest zasilanie VFO wraz z separatorem z niewielkiego niezależnego zasilacza. Duże wahania napięcia anodowego wzmacniacza mocy powstają wskutek zmiennego obcią-

żenią zasilacza. Zmienne obciążenie można skompensować stosując tak dobrany układ włączający dodatkową lampę lub opornik, aby w przerwach sygnału pobierały prąd z zasilacza równy prądowi manipulowanego wzmacniacza mocy (rys. 4-9). Podobne wahania mogą być spowodowane przez manipulowane wzbudzenie PA w wyniku np. kluczowania stopni pośrednich.

Dodatkowa lampa (kilka lamp równolegle) układu przedstawionego na rys. 4-9b wyłączana jest w sposób bezstykowy automatycznym napięciem ujemnym występującym na oporniku siatkowym lampy PA. Dobiera się tu lampy o znacznych prądach przy U_s\o — 0, przy czym regulowanym opornikiem anodowym R_x ustala się prąd obciążenia równy prądowi anodowemu wzmacniacza mocy w momencie wysterowania.

Kluczowanie w obwodzie siatki sterującej wzmacniacza mocy lub wzmacniacza sterującego wymaga stosowania osobnego źródła ujemnego napięcia. Napięcie to wynosi zwykle 2-f- 3 U_sU> wymaganego dla poprawnej pracy lampy w założonej klasie. Dobiera sie to napięcie tak, aby ho = 0.

Przy manipulacji lamp wielosiatkowych siatka ekranująca powinna być zasilana z zasilacza stabilizowanego o małej oporności wewnętrznej. Manipulacja w obwodzie siatki sterującej (rys. 4-10) jest wygodna ze

/

Rys. 4-10. Kluczowanie w obwodzie siatki sterującej

względu na nieznaczne prądy komutowane. Zapewnia ona prawidłowy kształt sygnału po odpowiednim dobraniu stałej czasowej Ci R₂. Opornik Rj ma wartość właściwą dla norlfialnej pracy stopnia wzmacniacza w klasie C z automatyczną polaryzacją.

Stałą czasową obwodu ujemnego napięcia dobiera się tak, aby wartość pojemności kondensatora Ci była wystarczająco duża do łagodnego narastania impulsu (tym wolniejszego, im większa wartość pojemności kondensatora Cj). Natomiast przez dobór odpowiedniej wartości opornika R₂ ustala się właściwe zakończenie tylnej krawędzi sygnału. Wartości te są oczywiście zależne od lampy kluczowej i mieszczą się w granicach:

.

Ri = 10-r- 50 kQ R₂ = około 100 Ci = 10 nF — 0,1 łtF

Inny układ dość złożonej manipulacji w obwodzie siatki sterującej przedstawiony jest na rys. 4-11. Kluczuje się tu sygnał z generatora

J_ ? — Ainat. urządzenia krótkofalowe 11V