amat urz kr187

17. AMATORSKA RADIOSTACJA KRÓTKOFALOWA

17.1. Wyposażenie radiostacji

Amatorska radiostacja małej mocy może być umieszczona na normalnym stole i umocowanej na nim półce (rys. 17-1). Na wprost stano

wiska operatora ustawia się zasadniczy odbiornik krótkofalowy, tak aby jego gałka strojeniowa znalazła się w łatwym zasięgu lewej ręki. Prawą ręką obsługuje operator ustawiony na stole klucz telegraficzny oraz dokonuje zapisów w logu. Obok klucza telegraficznego umieszcza się zwykle główny przełącznik zasilania — „nadawanie-odbiór”, ewentualnie i przełącznik anteny. Skala odbiornika i skala VFO umieszczonego w bezpośrednim jego sąsiedztwie powinny być dobrze czytelne ze stanowiska operatora. Nadajnik małej mocy umieszcza się na półce obok falomierza i monitora kontrolnego, a głośnik kontrolny zawiesza się na ścianie, obok półki. Nad półką zawiesza się mapę prefiksów, zegar wskazujący czas GMT oraz kalendarz ścienny. Stół najlepiej jest zaopatrzyć w dolną półkę, na której ustawia się wszelkie zasilacze, modulator i pozostały sprzęt pomocniczy, oraz przykryć płytą szklaną, a pod nią umieścić pomocnicze wykazy i tablice. Mikrofon ustawia się na stole na wprost stanowiska operatora. Wszelkie mierniki i wskaźniki nadajnika powinny być dobrze widoczne ze stanowiska operatora, a gałki dostrojeniowe (pokrętła) znajdować się w zasięgu jego ręki. Większe urządzenia nadawcze umieszcza się w osobnej szafce ustawionej z boku obok stanowiska operatora. Układy dostrojeniowe linii zasilającej antenę umieszcza się w pobliżu okna, gdzie też znajduje się przełącznik uziemiający antenę oraz doprowadzenie uziemienia. Na bocznej stronie stołu umieszcza się niewielką tablicę zasilającą. zaopatrzoną w nadmiarowy sieciowy wyłącznik automatyczny. Do bocznych krawędzi stołu można również przymocować równolegle połączone sieciowe gniazda wtykowe dla zasilania poszczególnych urządzeń. Wszystkie urządzenia stacji powinny być połączone z masą głównego przewodu uziemiającego, doprowadzonego do specjalnego zacisku na stole, oraz zaopatrzone w lampki sygnalizacyjne (kontrola), a przełączniki oznaczone wyraźnymi napisami określającymi pozycję włączenia i wyłączenia. W pobliżu zasilających obwodów sieciowych wskazane jest umieścić niewielki woltomierz prądu zmiennego do kontroli napięcia sieci. W przypadku dużych wahań napięcia sieci należy stosować autotransformator regulowany lub stabilizator magnetyczny.

17.2. Sposoby zwalczania zakłóceń odbioru radiowego i telewizyjnego pochodzących od krótkofalowych urządzeń nadawczych

Czynny nadajnik krótkofalowy nawet o stosunkowo małej mocy i przy poprawnym stanie technicznym jest źródłem zakłóceń odczuwalnych przy odbiorze audycji przez sąsiednich użytkowników' odbiorczych urządzeń radiofonicznych lub telewizyjnych. Wszystkie wyższe harmoniczne roboczej częstotliwości nadajnika zakłócają poważnie odbiór telewizyjny, wywołują modulację skrośną w obwodach wejściowych odbiorników, a poza tym są promieniowane przez przewody sieciowe i linie zasilające. Nasilenie tych zakłóceń wydatnie wyrasta, gdy w urządzeniu nadawczym występują usterki techniczne. Dodatkowym źródłem zakłóceń stają się drgania pasożytnicze w poszczególnych stopniach nadajnika oraz kliksy (trzaski) powstające w wyniku niesprawnej manipulacji telegraficznej, jak rówmież przemodulowanie nadajnika fonicznego.

Pierwszym więc warunkiem niepow-odow^rania zakłóceń przez nadajnik jest jego prawidłowy stan techniczny. Zakłócenia wytwarzane przez nadajnik o niepełnej sprawności technicznej wykrywa się i lokalizuje przy użyciu szerokozakresowego selektywnego i czułego odbiornika umieszczonego w pewnej odległości od czynnego nadajnika. Zakłócenia występujące na wielokrotności częstotliwości roboczej jest wynikiem promieniowania częstotliwości harmonicznych. Natomiast zakłócenia występujące na nieokreślonych częstotliwościach-, w postaci szumów, trzasków czy gwizdów% świadczą o istnieniu w układzie nadajnika drgań pasożytniczych lub innych usterek technicznych. Usunięcie tego rodzaju zakłóceń pasożytniczych jest stosunkowo łatwe i sprowadza się do odpo-