struje rys. 4-25. Klucz opracowany przez krótkofalowca amerykańskiego W6JPW, został zmodyfikowany przez czechosłowackiego amatora OK1FF. Zastosowano w nim diody germanowe powszechnie spotykanego
dla trzech szybkości manipulacji
typu (DCG lub inne), kondensatory elektrolityczne, polaryzowany przekaźnik telegraficzny typu S & H Trls 54a z wysokoomowym uzwojeniem oraz pojedynczą sprężynę przełącznika. Szybkość manipulacji można
Do obwodów manipulacji Tx-u
R^s^4-26. Schemat auto-matyfrsu^go klucza tranzystorowego
regulować skokowo od 60 do 140 znaków na minutę za pomocą trójpozy-cyjnego przełącznika podwójnego. Odpowiedni stosunek czasu przerwy do czasu trwania znaku ustala się przez regulację styków przekaźnika zaopatrzonych w odpowiednie wkręty. Układ fasilany jest prądem stałym z baterii o napięciu 25 V lub z zasilacza sieciowego z prostownikiem.
Bardziej nowoczesnym rozwiązaniem jest klucz automatyczny w układzie przedstawionym na rys. 4-26. Zastosowano w nim tranzystor (typu OC 72, OC 76 lub podobny). Układ, którego konstruktorem jest krótkofalowiec DL3WE, pracuje przy bardzo oszczędnym, niskonapięciowym zasilaniu bateryjnym. Nadaje się dobrze do współpracy z przenośnymi urządzeniami nadawczymi o zasilaniu bateryjnym. Szybkość manipulacji w granicach 40-h 180 znaków na minutę reguluje się potencjometrem Rj. Stosunek czasu trwania kreski do czasu trwania kropki ustala się za pomocą regulowanego opornika R3. Przekaźnik typu telegraficznego, polaryzowany, o oporności uzwojenia 400 ii powinien zadziaływać już przy prądzie około 2 mA. Klucz tego typu odznacza się bardzo małymi rozmiarami.
Prosty i dobry w działaniu układ klucza z lampą elektronową, opracowany przez mgra inż. Z. Kachlickiego, SP3PK, przedstawiony jest na rys. 4-27. Dobór elementów nie jest tu krytyczny. Potencjometr R, wraz
Rys. 4-27. Schemat klucza elektronowego konstrukcji SP3PK
z kondensatorem C stanowi układ podstawowej stałej czasowej klucza, przy czym kondensator C ładowany jest przez opornik regulowany R2 z obwodu katodowego lampy. Slizgaczcm potencjometru Rj reguluje się szybkość nadawania znaków, a opornikiem regulowanym R2 — właściwy stosunek czasu trwania kropki do czasu przerwy między sygnałami (między kropkami). Ładowanie kondensatora C dzięki współdziałaniu układu lampy przebiega w czasie prostoliniowo. Ze względu na małe obciążenie mocą admisyjną można stosować w tym układzie zwykłą triodę napięciową typu EC 92, 6 C 5 lub podobną. Poza lampą wchodzą do układu dwa przekaźniki polaryzowane typu S & II Trls 54, 64 lub 44. Potencjometr R5, którym reguluje się stosunek czasu trwania kreski do czasu trwania kropki, powinien być tak ustawiony, aby klucz nadawał w określonej jednostce czasu dwa razy więcej kropek niż kresek. Od tego też zależy prawidłowy stosunek tych wielkości. Stosunek ten można naj-