blokuje się do masy bezindukcyjnymi kondensatorami mikowymi lub ceramicznymi. W przejściach poprzez przegrody ekranujące (rys. 17-4) zaleca się stosować dławik i blokujący kondensator przepustowy (spotykany powszechnie w urządzeniach UKF). W doprowadzeniach sieciowych należy stosować dobrze rozbudowane filtry zaopatrzone także w człony filtrujące wyższe harmoniczne, które mogą zakłócić pracę TV (małozwo-jowe dławiki UKF i dodatkowe małe kondensatory blokujące o małej indukcyjności). W bardziej krytycznych przypadkach można stosować
t2zn. 0 2mm. średnica cewki 12 mm
Wyjśtis
Rys. 17-5. Filtry sieciowo eliminujące częstotliwości harmoniczne: a) filtr dwudlawikowy; b) filtr rezonansowy
rezonansowy filtr sieciowy (rys. 17-5b). Obie cewki Li i L2 nawinięte są bifilarnie na wspólnym korpusie. Filtry sieciowe umieszcza się wewnątrz zasilacza tuż przy zaciskach doprowadzenia sieci.
W nadajniku stosuje się często układy tłumiące częstotliwości harmoniczne. Są to szeregowe lub równoległe obwody rezonansowe o dużej dobroci włączane najczęściej w doprowadzenie anodowe lampy końcowej (rys/ 17-6).
Rys. 17-6. Przykłady filtrów eliminujących częstotliwości harmoniczne: a) filtr pojedynczy; b) układ wielofiltrowy
Proste filtry eliminujące jedną lub dwie częstotliwości harmoniczne włącza się także w obwody wyjściowe nadajnika (rys. 17-7).
Najlepszą metodą tłumienia częstotliwości harmonicznych jest stosowanie na wyjściu nadajnika filtru dolnoprzepustowego (utworzonego zazwyczaj z kilku ogniw składowych) rys. 17-8. Filtr taki w obudowie ekranującej łączy się z nadajnikiem za pomocą odcinka linii koncentrycznej, a często sprzęgającej pętli Faradaya. (W dokładnym obliczeniu elementów filtru może być pomocna popularna broszurka D. Kónosziń-skiego, pt. „Filtry elektryczne”, PWT, Biblioteka radiomechanika). Filtry
te pracują zadowalająco tylko przy prawidłowym obustronnym dopasowaniu oporności nadajnika i linii zasilającej antenę. Cewki filtrów nawija się zwykle z dość grubego przewodu na małostratnych korpusach lub
+
Rys. 17-7. Przykłady filtrów eliminujących: a) jedną częstotliwość harmoniczną; b) dwie częstotliwości harmoniczne
Rys. 17-8. Przykładowy układ filtru antenowego: a) poszczególne ogniwa składowe:
b) filtr kompletny
jako powietrzne. Poszczególne części filtru umieszcza się w przegrodach ekranujących z blachy o grubości 2-4-3 mm. Prawidłowe dopasowanie filtru dolno-przepustowego (FDp) do obwodów nadajnika poznaje się, obserwując zmiany prądu anodowego PA przy strojeniu obwodów wyjściowych. Po włączeniu filtru nie powinna zachodzić potrzeba znacznego dostrajania obwodów, a składowa stała prądu anodowego powinna pozostać niezmieniona. Praktycznie dopuszcza się błąd niedopasowania w granicach najwyżej 15%.
Przykładem filtru dolnoprzepustowego dla zasilającej linii koncentrycznej o oporności falowej 75 0 może być układ z rys. 17-9. Jego cewki
Lt = 9.57w. L3“ 11,5/w. L4 = 9,5m
Wejście
Zf-75S2
L,=6,5zw.
J
C,= 32pr
C2=J06pF
C3 = 106 pF.,
C4~ 32 pf
Wyjście
Rys. 17-9. Przykład filtru dolno-przopustowego w obwodzie zasilającej linii
koncentrycznej
są nawinięte przewodem 0 2-4-2,5 mm przy średnicy uzwojenia 12 mm ze skokiem uzwojenia 3 zw/cm. Filtr, stroi się za pomocą GDO przez zmianę odstępu pomiędzy zwojami. Po 'zwarciu wejścia i odłączeniu cewki L2 stroi się obwód Li Ca do częstotliwości 50 MHz. Do tej samej częstotliwości — po zwarciu wyjścia i odłączeniu cewki L4 — stroi się ob-
375