połączenia przeprowadza się wówczas przy nieruchomych rurach, przesuwając złączkę (nakrętkę) 5 na rurę 2. Nakrętka 4 zabezpiecza przed zmianą położenia złączki 3 np. pod wpływem drgań.
R'. -vnie korzystne warunki montażu i demontażu zapewnia połączenie dwuzłączkowe (rys. 8.3d).
Uszczelnienie połączeń gwintowych wykonuje się przez owinięcie gwintu nićmi konopnymi lub lnianymi, smarowanymi minia z pokostem lub szybko schnącym lakierem nitrocelulozowym; stosuje się również płaskie uszczelki pierścieniowe na powierzchniach oporowych, ;p. w połączer '.eh dwuzłącz-kowych (rys. 8.3cl).
Rys. 8.3. Połączenia gwintowe rur: a) skręcane, i) jednozląozkowe. c) jedno : taczkowe /. długim gwintem, cl) dwuzłączkowe skrętkowe, e) skrętko" : przelotowe bez uszczelki [3.4]
Połączenia skrętkowe (rys. 8.3e) sn:żą do łączenia rur o niedużych średnicach i cienkich ściankach. Rozwalę; ane stożkowo końcówki rur 1 i 2 są dociskane nakrętkami 4 do skrętki gwintowanej 3. Przy dokładnym wykonaniu powierzchni stożkowych połączenie to zapewnia dostateczną szczelność; w innych rozwiązaniach stosuje sic dodatku",?.: pierścienie uszczelniające. Połączenia skrętkowe są używane w smarowniczych przewodach olejowych, w instalacjach hydraulicznych i pneumatycznych, w automatyce przemysłowej itp.
Łączniki rurowe gwintowe oraz ich elementy (korpusy złączek, nakrętki itp.) są objęte hermami od PN-65/M-7; 09 co PN-66/M-73149.
Połączenia kołnierzowe (rys. 8.4) mogą być stosowane w bardzo szerokim zakresie, tzn. do przewodzenia wszelkich czynników o różnym ciśnieniu i temperaturze. Wadą ich jest zwiększony ciężar i większe wymiary połączenia, dlatego w praktyce stosuje się je przy łączeniu przewodów o większych
■ ? i;'i:5 ;?1 ;j"ś i
v #| i \ ‘ i> ji^S t •h fi ■'”HlhsJ|“rt ,*■<
mi'V
f i ?
V W; f<
Rys. 8.4. Potoczenia kołnierzowe: «) z kołnierzem stałym, b) z kołnierzem luźnym ilój
średnicach w rurociągach naziemnych i w przypadkach, gdy zastosowanie innych sposobów łączenia jest utrudnione.
Stosuje się połączenia z kołnierzami stałymi (rys. 8.4u) i luźnymi (rys. 8.4ó). Kołnierze stałe mogą być przyspawane do rury, zgrzane, przylutowa-ne, przynitowane, nakręcone na gwint lub — w przypadku rur lanych — wykonane razem z rurą. W przypadku zastosowania pierścieni luźnych rury są zakończone wieńcem utworzonym przez wywinięte brzegi rur lub przez pierścienie przyspawane Jo rur, nakręcone na gwint itd. Na rysunku 8.5 podano przykłady kołnierzy stałych, a na rys. 8.6 — kołnierzy luźnych.
Rys. 8.5. Rodzaje kołnierzy stałych
Kołnierze są elementami znormalizowanymi (PN-85/H-74306 w PN-87/H--74364 oraz PM-89/H-74701 + PN-88/H-74739). Zestawienie typów i wielkości kołnierzy jest zawarte w normie PN-8S/H-74720, a wymiary przyłączeniowe kołnierzy — w PN-85/H-74306; w normie tej są podane m.in. wymiary