adm7

można przykłady nietuzinkowe pod względem formy i zdobienia. Zainteresowanie wzbudzają poszczególne militaria, a wśród nich paradny hełm z. końca XVII - początku XVIII w. wykonany z ażurowego pozłacanego żelaza. Niewątpliwą wartością indyjskiej kolekcji jest i lo, że wiele elementów uzbrojenia, szczególnie broń biała, wykonana została z doskonałego materiału jakim była najlepsza gatunkowo stal bułatowa. Broń bułatowa była obiektem dumy wprawnych indyjskich kowali. Wchodzące w skład lej kolekcji szable, pałasze i kindżaly charakteryzuje oryginalna konstrukcja i wymyślne zdobnictwo, w którym nie można nie zauważyć cech i motywów indyjskiej narodowej dekoracji ornamentalnej. Niekonwencjonalne są również strzelby, o niezwykłych formach kolb, niekiedy z kunsztownymi miniaturowymi malowidłami powleczonymi przezroczystym lakierem.

Broń pochodzącą z. Indonezji reprezentują w Ermitażu przede wszystkim duże serie broni białej z XVIII i początku XIX w. Wśród nich należy wspomnieć o kolekcji „krysów"

0    niespotykanej formie i równic niezwykłym zdobieniu. Kilka takich krysów znajdowało się niegdyś w pierwszym muzeum w Rosji Ku ustka merze, założonej przez cara Piotra I.

Stara broń Kaukazu i Zakaukazia, to niewątpliwie jedna z. najcenniejszych znajdujących się w Arsenale. Zbiór liczy kilkaset obiektów najróżniejszego przeznaczenia, wytworzonych w różnych ośrodkach tego regionu. Część z nich zachowuje pewne cechy podobieństwa do analogicznych militariów sąsiednich krajów i obszarów, przede wszystkim Iranu i Turcji. Większość z nicłi wyróżnia się dzięki oryginalnym cechom, zarówno w typologii, jak i zdobnictwie, fę oryginalność broni kaukaskiej ukazują na przykład liczne serie wspaniałych szabel

1    nie mniej sławnych kindżałów, noszących nazwę „kam". Niepowtarzalność tej broni widoczna jest w konstrukcji i w metodzie ozdabiania pozłacanego srebra z czarną emalią.

Wartość kaukaskiej kolekcji polega również na tym, iż jest ona odzwierciedleniem sztuki wyrobu broni z wiodących pod tym względem regionów: Gruzji, Czerkicsji, Dagestanu i pozostałych.

Zbiory Arsenału dają rzadką możliwość oceny sztuki wyrobu broni historycznych obszarów Azji Środkowej. .Jako konkretny przykład mogą posłużyć przykłady broni białej (szable, pałasze, kindżaly i noże) wytwarzanej w końcu XV1II-X1X w. przez mistrzów z Chiwy, Buchary i innych ośrodków. Część z nich, pod względem typów i form, bliska jest analogicznym wyrobom irańskim lub afgańskim, pozostałe są bardziej oryginalne, szczególnie w zakresie zdobnictwa.

W skład niedużego działu chińskiego zbiorów Arsenału wchodzi broń biała i palna z końca XVIII i początku XIX w.: szable, noże i sztylety, także strzelby o tradycyjnych formach.

Japoński dział zawiera kilkadziesiąt militariów o różnym przeznaczeniu, pochodzących przeważnie z XVIII i I połowy XIX w. Znajdują się tu komplety uzbrojenia wojskowego, grupa popularnych mieczy, szabli, a także noży i sztyletów, broń drzewco-wa i broń palna. Znamienna jest staranność wykonania technicznego, oryginalność form i zdobnictwa. Na części z nich, głównie broni siecznej, widnieją imiona wybitnych mistrzów tamtych czasów.

Oprócz wyżej opisanych dużych kolekcji w Arsenale Ermitażu przechowywane są nieliczne militaria i pojedyncze egzemplarze broni z Afryki Północnej i krajów arabskich, Tybetu, Nepalu, Mongolii oraz Cejlonu (Sri-Lanka).

• • »

Różnorodność zbiorów dawnej broni, obejmuje nie tylko zakres geograficzny i czasowy, widoczna jest ona zwłaszcza

27