Metody określania błędów i liczebności próby wynikają z koncepcji rozkładu średnich z prób. Rozkładem średnich z prób nazywa się bezwzględną lub względną częstość średnich z jednakowych prób dobranych w wielokrotnym losowaniu niezależnym z populacji badanej. Średnie z wylosowanych prób są traktowane jako pomiary pojedyncze.
W wyniku wielokrotnego losowania /l-elementowej próby z tej samej populacji generalnej i obliczenia średnich z wylosowanych prób otrzymany rozkład średnich z prób jest rozkładem normalnym lub zbliżonym do niego. Dla zilustrowania tej prawidłowości posłużymy się przykładem populacji 240 faktur (.V = 240), z których żadna nie przekracza 99 USD. Faktury wystawiono podczas tygodniowej sprzedaży w jednym ze sklepów wolnocłowych. Z populacji lej wylosowano — za pomocą tablic liczb losowych — 150 niezależnych, prostych prób losowych 25-elc-mentowych (/r = 25). Dla każdej próby obliczono średnią arytmetyczną (T). Średnie ułożono w 12 równych przedziałach klasowych i otrzymano ich częstości pokazane w tablicy 2.7.
Tablica 2.7
Częstości bezwzględne i względno średnich ze 150 prób z populacji 240 faktur
Przedziały klasowe (w USD) |
Częstości bezwzględne |
Częstości względne (prawdopodobien siwa) |
40,00-41,99 |
2 |
2/150 = 0.01 |
42.00-43.99 |
6 |
6/150 = 0.04 |
44.00-45.99 |
10 |
10/150 = 0,07 |
46.00-47,99 |
15 |
15/150 = 0,10 |
48,00-49.99 |
21 |
21/150 = 0.14 |
50.00-51.99 |
24 |
24/150 = 0.16 |
52.00-53,99 |
26 |
26/150 = 0.17 |
54,00-55,99 |
16 |
16/150 = 0.11 |
56.00-57,99 |
15 |
15/150 = 0.10 |
58.00-59.99 |
11 |
11/150 = 0.07 |
60.00-61,99 |
2 |
2/150 = 0.02 |
62,00-63.99 |
2 |
2/150 = 0.01 |
Ogółem |
150 |
1,00 |
U w aga: I = 51.71 USD. 4 = 4.67 USD. r. = 25. ,V = 241).
W drugiej kolumnie tablicy 2.7 przedstawiono częstości bezwzględne, a w kolumnie trzeciej — częstości względne, które wskazują na stopień prawdopodobieństwa wylosowania próby z żądaną średnią. Z tablicy widać, że najbardziej prawdo-
64