Ochrona klientów Badań marketingowych (zleconiodawców). Zgodnie z obowiązującymi zasadami każda osoba zajmująca się profesjonalnie działalnością gospodarczą jesi zobowiązana do dbania o interesy klienta wynikające ze wzajemnych kontaktów. Z tego obowiązku nie jest również zwolniona firma badawcza. Na wzajemne kontakty mogą niekorzystnie wpłynąć takie nieetyczne działania firmy, jak wykorzystywanie niewiedzy klienta, prowadzenie niepotrzebnych badań, zatrudnianie niewykwalifikowanych pracowników, naruszanie anonimowości klienta i poufności danych, prezentowanie wprowadzających w błąd raportów.
Badacze są doświadczonymi specjalistami, co daje im przewagę nad klientami. Klienci, ze względu na brak odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, nie zawsze mogą sprawdzić, czy badacz zastosował prawidłowe metody badania. W takiej sytuacji istnieje pokusa stosowania wadliwych projektów badawczych w celu skrócenia czasu i zmniejszenia kosztów badania. Przykładem może być użycie próbnego kwestionariusza bez wcześniejszego przetestowania.
Niewiedza klienta może również sprzyjać prowadzeniu niepotrzebnych badań, zwłaszcza wtedy, kiedy wyniki są już znane lub ekonomicznie niesprawdzalne. Brak doświadczenia klienta może również spowodować, że badania będą prowadzone przez badaczy o niskich kwalifikacjach, co oznacza nic tylko wzrost kosztów badań, lecz także ich przedłużanie i mniejszą dokładność. Klient ma prawo domagać się od badacza świadectwa, że potrafi on dobrze zaprojektować i przeprowadzić badanie z korzyścią dla zleceniodawcy.
Firma badawcza jest zobowiązana do przestrzegania zasady anonimowości swoich klientów. Musi być również przestrzegana zasada poufności zebranych danych. Od zgody klienta zależy też ujawnienie sposobów badania, respondentów i innych stron biorących udział w badaniu. Zebrane dane, wyniki ich analizy i interpretacji oraz ostateczne wnioski są zazwyczaj własnością klienta. Jest więc oczywiste, że firma badawcza nie może wyników badania przekazywać konkurentowi klienta lub innemu klientowi, nawet wówczas, gdy nie jest on konkurentem. Klient powinien być poinformowany o tym, żc dwa różne badania dla dwóch lub więcej klientów są oparte na tej samej populacji badanej i na tej samej próbie.
Do nieetycznych działań wobec klienta zalicza się również prezentowanie niekompletnych raportów, opracowań, przygotowanych rozmyślnie w celu ukrycia niewygodnego problemu, prezentowanie wyników badań wprowadzających ich odbiorcę w błąd oraz planowanie i prowadzenie badań w taki sposób, aby osiągnąć spodziewane lub oczekiwane wyniki. Ten ostatni rodzaj błędu popełnia się niekiedy w celu uzasadnienia przyjętej wcześniej hipotezy lub usprawiedliwienia istniejącego stanu rzeczy. Niekiedy wyniki badań są prezentowane w taki sposób, że sprawiają wrażenie bardziej dokładnych niż są przez:
• użycie specjalistycznej terminologii utrudniającej klientowi zrozumienie lub śledzenie wyników badania, ale wywołującej u niego wrażenie dokładności i precyzji;
340