Istota szumów w lampach elektronowych jest znacznie bardziej skomplikowana. W zasadzie szumy te spowodowane są fluktuacjami prądów elektronowych wywołanych różnymi przyczynami, związanymi z procesami fizykalnymi wewnątrz lampy. Podstawowymi przyczynami fluktuacji są: chaotyczna emisja katody (efekt śrutowy), migotanie w katodach tlenkowych, jonizacja spowodowana zderzeniami i rozpływ prądu między elektrodami. Składowe zmienne prądu anodowego, uwarunkowane tymi przyczynami, pokrywają zazwyczaj szerokie widmo częstotliwości, ograniczone pasmem przenoszonym przez dane urządzenie wzmacniające. Oprócz tego lampy mogą być źródłami szumów małej częstotliwości, spowodowanymi takimi przyczynami, jak: przepływ prądu zmiennego między włóknem żarzenia i katodą, mechaniczne i akustyczne oddziaływanie na lampy przy wadach mechanicznych konstrukcji, istnienie upływności między elektrodami itd.
Przy pracy lampy w zakresie nasycenia szczególnie intensywny jest szum, pochodzący od tzw. efektu śrutowego. W zakresie natomiast ładunku przestrzennego efekt ten ulega znacznemu złagodzeniu.
W diodzie płaskiej, pracującej w punkcie nasycenia, efekt szumów można wyrazić przez kwadrat średniej wartości anodowego prądu szumów
Ilz = 2eIeAf[Ai], (13.4)
zależnego tylko od prądu emisji katody IL., szerokości pasma przenoszenia Af i wielkości ładunku elektronu e.
Prąd lsr, płynąc przez opornik R, wydziela na nim moc szumów równą I2S/ R. Wymienione zależności pozwalają stosować diodę do celów pomiarowych jako wzorcowe źródło szumów.
Aby określić szumy wewnętrzne lamp wieloelektrodowych, pracujących w warunkach ładunku przestrzennego, należy rozpatrywać je jako dawane przez zastępczy „szumiący” opornik, włączony szeregowo z siatką idealnej „nie szumiącej” lampy.
Oporność taka dla triod może być w przybliżeniu wyrażona wzorem
— (13.5)
Są
180