Zaburzenia psychotyczne wiążą się ze znacznym upośledzeniem testowania rzeczywistości. Rozpoznanie zależy od charakteru oraz czasu trwania objawów, a także ich przyczyny, jeśli można ją zidentyfikować. Poniżej przedstawiono w zarysie 7 chorób.
Schizofrenia
Schizofrenia znacznie upośledza funkcjonowanie, np. w pracy, szkole, relacjach międzyludzkich lub samoobsłudze. Aby można było ustalić to rozpoznanie, sprawność wykonywania 1 lub wielu z tych funkcji musi zmniejszyć się na istotnie długi czas do poziomu znacznie poniżej poprzec-nich osiągnięć. Dodatkowo u pacjenta muszą być obecne co najmniej 2 z następujących objawów utrzymujące się przez większość czasu w ciągu miesiąca: 1) urojenia; 2) halucynacje (omamy 3) chaotyczna mowa; 4) zachowanie chaotyczne lub katatoniczne''1' oraz 5) objawy negatywne takie jak brak afektu, znacząco zubożona mowa (alogia) lub utrata zainteresowań, chęci i zdolności wyznaczania i realizowania celów. Stale występujące objawy tych zaburzeń muszą utrzymywać się przez co najmniej 6 mieś.
Do podtypów tej choroby zalicza się schizofrenię paranoidalną, schizofrenię zdezorganizowani oraz schizofrenię katatoniczną.
Zaburzenia
schizofrenoidalne
W zaburzeniach schizofrenoidalnych występują objawy podobne do objawów występujących
w schizofrenii, ale objawy trwają krócej niż 6 mieś. oraz nie muszą występować zaburzenia czynnościowe obserwowane w schizofrenii.
Zaburzenia
schizoafektywne
Zaburzenia schizoafektywne mają cechy zaburzeń nastroju oraz schizofrenii. Zaburzenia nastroju (depresja, mania lub postać mieszana) występują przez większość czasu trwania choroby i przez pewien okres muszą występować razem z objawami schizofrenii (wymienionymi powyże; . W tym samym czasie muszą również wystąpić urojenia lub halucynacje (omamy), utrzymując się przez co najmniej 2 tyg. bez wyraźnych zaburzeń nastroju.
Zespół urojeniowy
Zespół urojeniowy charakteryzuje się urojeniami, które dotyczą sytuacji z codziennego życia, takich jak choroba czy zdrada partnera. Urojenia muszą się utrzymywać przynajmniej przez miesiąc, funkcjonowanie pacjenta nie jest znacznie upośledzone, a zachowanie nie jest wyraźnie zmienione lub dziwne. Nie występują objawy schizofrenii, poza halucynacjami dotykowymi i węchowym: związanymi z tematem urojeń.
Przemijające
zaburzenia
psychotyczne
W przypadku tej choroby musi występować co najmniej 1 z poniższych objawów: urojenia. halucynacje, zaburzenia mowy, takie jak częste zbaczanie z tematu lub niespójność wypowiedzi, bądź zachowanie chaotyczne lub katatoniczne. Dolegliwości muszą się utrzymywać przez co najmniej 1 dzień, ale nie dłużej niż miesiąc, a następnie stan pacjenta powraca do początkowego stanu czynnościowego.
Zaburzenia psychotyczne związane z ogólnym stanem zdrowia
Nasilone halucynacje lub urojenia mogą wystąpić przebiegu choroby somatycznej. Aby można było ustalić to rozpoznanie, objaw nie powinny występować wyłącznie w okresie delirium. Choroba somatyczna powinna być udokumentowana oraz przyczynowo powiązana z występującym objawami.
Zaburzenia psychotyczne wywołane związkami chemicznymi
Nasilone halucynacje lub urojenia mogą być spowodowane zatruciem bądź zaprzestaniem przy-
mowania alkoholu, kokainy lub opioidów. Aby można było ustalić to rozpoznanie, objawy nie powinny występować wyłącznie w okresie delirium. Związek chemiczny powinien być przyczynom: związany z występującymi objawami.
Zachowania katatoniczne to nieprawidłowości psychomotoryczne, takie jak stupor (osłupienie), mutyzm, negatywizm, wyprostowana lub groteskowa postawa, a także pobudzenie i pozornie bezcelowa aktywność.
PRZEWODNIK BATESA PO BADANIU PRZEDMIOTOWYM i POD