Berger (6)

współtwórcą-jego działanie pozostanie jego działaniem, paradoksalnie zatem tworzy świat który go neguje.

2. Całkowicie błędnym byłoby myślenie o alienacji jako o późniejszym etapie rozwoju śiadomości, jako o rodzaju poznawczej utraty łaski, następującym po rajskim stanienie wyalienowanego istnienia.

Zarówno świadomość prymitywna jak iświadomośc dziecka postrzega świat społeczno-kulturowy w kategoriach związanych z alienacją- jako faktyczność, konieczność, fatum. Dopiero lata później następuje możliwość uchwycenia społeczno-kulturowego świata jako t >    ludzkiego przedsięwzięcia.

3 . Alienacja jest zjawiskiem zupełnie odmiennym od anemii.Postrzeganie społeczno-ktiltUfowegó^wiata^w kategoriach związanych z alienacjąsłuży podtrzymaniu jego struktur f i nominujących ze szczególną skutecznościąwłąsnie dlatego, że pozornie uodpamia je Q\J\^A przeciwko niezmierzonej przypadkowoći ludzkiego przedsięwiżecia budującego świat.

Religia jest jednym z najbardziej skutecznych sposobów obrony przed anemią fakt ten łączy się z alienacyjną skłonnością religii. Religia jest tak potężnyminstrumentem właśnie dlatego iż jest także potężnym instrumentem alienacji. Religia jest więc bardzo ważną formą fałszywej świadomości. Jedną z zasadniczych cech świętości napotykaną w „:religijnym "doświadczeniu" jest^ inność. Jajemnicza inność może wzbudzać strach, jednak niezależnie od tego jakim układom świętości anda się charakter „ostateczny” empirycznie są one tworami ludzkiego działania i ludzkiego oznaczania - są ludzkimi projekcjami.Projekcje te o obiektywizują się we wspólnych światachludzkich społeczeństw^.Obiektgwność znaczeń religiinuch iest obiektywnością wytworzoną.

Relgia uobecnia się w rzeczywistości bytów i sił obcych ludzkimu światu. Umieszczając to co obce naprzeciw temu co ludzkie religia przyczynia się do wyalienowania człowieka z samego siebie.

Religia mistyfikuje instytucje objaśniając je jako dane ponad i poza ich empirycznymistnieniem w historii społeczęńswa

Zla wiara jest tą formą fałszywej świadomości w której świadomość zatraca dialektykę pomiędzy jaźnią socjalizowano i jaźnią w swej totalności. Zastępuje ona wybór zmyślonymi koniecznościami. Np. wiemy mąż może sobie powiedzieć, że nie ma innego wyboru niż tylko programowanie seksualnego działania w zgodzie z jego, małżeńską rolą.

Istotą alienacji jest narzucenie wytworzonemu przez człowieka światu fikcyjnej nieuchronności, czego najważniejszą praktyczną konsekwencją jest fałszywe pojmowanie empirycznej historii i biografii jako osadzonych w ponad- empirycznych zależnościach.

... _ Działanie staje się procesem, wybory przeznaczeniem. Ludzie żyją więc w świecie, który sobie wUworzylTTjhk gdyby byli na to skazaniprzez siły całkowicie niezależne od ich własnych przedsięwzięć tworzących świat. G3yalitmacja jest legitymizowana religijnie^] niezależność tych sił bardzo się zwiększa , zarówno zarówno zbiorowyńTnomosie, jaRTw jednostkowej świadomości. Za sprawą inności świętości alienacja stworzonego przez siebie świata zostaje ostatecznie zatwierdzona.

Ludzie jwyorzą swoich bogów, nawet gdy pojmują siebie jako całkowńcie zależnych od swoich wytworów⁷. Lecz tym sarnim „inny swat” bogówLprzwjmujeJnnaautonomie naprzeciw ludzkiego działania które nieprzerwanie go wytwarza..

Chociaż religia posiada wewnętrzną skłonność do legitymizowania alienacji to istneje także i

" taka możliwość' żedezalienacjamoże być religijnie legitymizowana w szczególnych............................

historycznie przypadkach.

DyUygjća dimlomtU

' o (mą<)M&iioooou t