BIAŁKA (1)

Strukturalna klasyfikacja biafek

Białka fibrylarne

Właściwości:

® nierozpuszczalne w wodzie ® giętkie lub rozciągliwe

® równoległe łańcuchy polipeptydowe ułożone w długie włókna lub arkusze « kurczliwe, np. miozyna, aktyna

Funkcje:

« są z nich zbudowane np. chrząstki, kości, ścięgna, ściany naczyń krwionośnych i kolagen występujący w tkance łącznej (funkcja strukturalna)

Białka globulame

Właściwości:

® łatwo rozpuszczalne w wodzie

«• ich aktywność biologiczna wymaga zachowania struktury trzeciorzędowej

© łańcuchy polipeptydowe zwijają się w kuliste kształty

Funkcje:

« katalityczna, np. enzymy ® regulacyjna, np. hormony (insulina)

© transportowa, np. hemoglobina ® obronna, np. przeciwciała

Kolagen składa się z trzech helikainych polipeptydów owiniętych wzajemnie wokół siebie i tworzących włókno. Co trzeci aminokwas w każdym polipeptydzie to cząsteczka glicyny (Gli) biorąca udział w wiązaniu wodorowym utrzymującym te trzy włókna razem.

Cząsteczki kolagenu tworzą włókna.

łańcuch

t

Insulina bydlęca jest białkiem złożonym z dwóch łańcuchów polipep-tydowycn, które są utrzymywane razem przez mostki dwusiarczkowe łączące cząsteczki cysteiny (Cys) różnych łańcuchów.

Lys

Ala

Modyfikacje białek

Białka mogą być modyfikowane na różnych etapach powstawania. We wnętrzu retikulum endoplazmatycznego szorstkiego do niektórych białek mogą zostać przyłączone węglowodany, co spowoduje utworzenie gliko-protein. Białka mogą ulegać dalszej modyfikacji w aparacie Golgiego, gdzie może nastąpić przyłączenie lub usunięcie węglowodanów. Do białek mogą zostać dodane także kwasy tłuszczowe, wówczas powstaną lipoproteiny. Te zmodyfikowane białka transportują w osoczu lipidy między różnymi narządami ciała (np. żołądkiem, wątrobą i tkanką tłuszczową). Ważną reakcją dla funkcjonowania komórki jest też tzw. fosforylacja białek. Polega ona na przyłączaniu reszt fosforanowych do niektórych aminokwasów, będących częścią składową enzymów. Fosforylacja białek reguluje aktywność różnych enzymów.

Do prawie wszystkich białek syntetyzowanych przez    Białka wytwarzane przez wolne

rybosomy związane z retikulum endoplazmatycznym    rybosomy w cytoplazmie są

są dołączane jednostki węglowodanowe.    prawie pozbawione węglowodanów.

aparat

Golgiego

retikulum*endoplazmatyczne

wycinek komórki

cytoplazma

węgiowoaany ODecne na powierzi udział w wykrywaniu obcych komórek

Grupy węglowodanowe mogą pomagać w umieszczaniu lub ustawianiu (orientacji) glikoprotein w błonach.

Poza tym zapobiegają one obracaniu białek w błonie.

i

przez uKtaa odpornościowy.

Grupy węglowodanowe mogą działać jako markery określające miejsce przeznaczenia glikoprotein wewnątrz lub na zewnątrz komórki. Węglowodany mogą zostać usunięte po dotarciu białka do celu.

błona plazmatyczna

glikoproteina

Powiększony fragment btony plazmatycznej przedstawiający osadzoną w nim glikoproteinę.

© Copyright by GWO 2006. Kopiowanie zabronione