21
Tętnica biodrowo-lędźwiowa (arteria iliolurribalis) biegnie niemal pionowo ku górze i do boku. Na brzegu przyśrodkowym mięśnia lędźwiowego większego dzieli się na gałąź lędźwiową (wstępującą ku górze) i gałąź biodrową (o przebiegu poprzecznym). Gałąź lędźwiowa oddąje między innymi gałąź rdzeniową do kanału kręgowego. Tętnica biodrowo-lędźwiowa zaopatruje:
• mięsień lędźwiowy większy;
• mięsień czworoboczny lędźwi;
• mięsień biodrowy;
• kość biodrową.
Tętnice krzyżowe boczne górna i dolna (arteriae sacrales Laterales superior et iuferior) odchodzą w większości przypadków od pnia tylnego tętnicy biodrowej wewnętrznej. Górna oddąje gałąź grzbietową do mięśni grzbietu, po czym nąjczęściej wnika do pierwszego otworu krzyżowego miednicznego i oddąje gałąź rdzeniową. Dolna, silniejsza, oddąje gałązki do otworów krzyżowych miednicznych, zaopatrując odcinek kanału krzyżowego wraz z zawartością.
Tętnica pośladkowa górna (arteria glulea superior) jest gałęzią końcową pnia tylnego tętnicy biodrowej wewnętrznej. Po krótkim przebiegu wewnątrzmiednicznym wychodzi przez otwór nadgruszkowy wraz z jednoimiennym nerwem i żyłami, dzieląc się na gałęzie końcowe: powierzchowną i głęboką. Tętnica pośladkowa górna zaopatruje głównie mięśnie pośladkowe.
Pień przedni oddąje gałęzie ścienne i trzewne. Odgałęzienia ścienne:
1) tętnica pośladkowa dolna (arteria glulea iuferior)-,
2) tętnica zasłonowa (arteria obturatoria).
Tętnica pośladkowa dolna (arteria glulea iuferior) kieruje się do dolnej części otworu kulszowego większego i przez otwór podgruszkowy wychodzi z miednicy do okolicy pośladkowej. W miednicy tętnica oddąje liczne gałęzie do splotu krzyżowego i mięśnia gruszkowatego oraz stawu biodrowego. Gałęzie końcowe zaopatrują:
• mięsień pośladkowy wielki;
• mięsień pośladkowy średni;
• górne odcinki mięśni zginaczy uda;
• nerw kulszowy.
Tętnica zasłonowa (arteria obturatoria) jest zmiennym naczyniem. W około 1/3 przypadków odchodzi od tętnicy biodrowej zewnętrznej za pośrednictwem tętnicy nabrzusznej dolnej. Nąjczęściej odchodzi od pnia przedniego tętnicy biodrowej wewnętrznej. Z miednicy mniejszej wychodzi przez kanał zasłonowy, dzieląc się przed wyjściem na gałęzie końcowe: przednią i tylną. Zaopatruje:
• mięsień biodrowy;
• mięsień zasłaniacz wewnętrzny;
• mięsień zasłaniacz zewnętrzny;
• czasem mięsień dźwigacz odbytu;
• mięsień smukły;
• mięsień przywodziciel krótki;
• górne odcinki mięśni przyczepiających się do guza kulszowego;