3
282
Niewielki dodatek alkoholu izoamylowego (1 cm ) ułatwia proces wydzielania tłuszczu i sprzyja wyraźnemu rozgraniczeniu frakcji wodnej od tłuszczowej. Ilość mniejsza niż 1 crn może nie spowodować dostatecznego sklarowania warstwy tłuszczowej i utrudnić jej całkowite wydzielanie. Większa ilość alkoholu amylowego niż I crn zawsze zwiększy wartość wyniku, gdyż rozpuszczalność alkoholu nie jest zbył duża, a powstałe związki mleka z kwasem mogą przejść do frakcji tłuszczowej tym łatwiej, im większe jest ich stężenie.
Sprzęt: tłuszczomierz, pipeta automatyczna o pojemności 10 cm3, pipeta automatyczna o pojemności 1 cm3, pipeta miarowa o pojemności 11 cm3, łaźnia wodna do tłuszczomierzy, statyw do tłuszczomierzy, wirówka Gerbera, termometr.
2 0
Odczynniki: Kwas siarkowy o gęstości d4 = 1,820 (przygotowuje się wlewając ostrożnie do 100 cm3 wody 1000 ^m3 kwasu siarkowego stężonego o gęstości 1,94), alkohol izoamyIowy o gęstości d4 =0,815, i zakres temperatury wrzenia 128— 132°C.
Wykonanie oznaczenia. Do tłuszczomierza odmierzyć automatyczną pipetąj 0 cm3 kwasu siarkowego. Następnie dodać, ostrożnie po ściance 11 cm3 mleka i 1 crn alkoholu izoamylowego, uważając, by nie zwilżyć szyjki, gdyż staje się wtedy śliska i nie trzyma korka. Tłuszczomierz zakorkować, dokładnie wymieszać w nim zawartość i włożyć korkiem w dół do łaźni wodnej w temperaturze 65—70°C na 5-10 minut. Następnie wstawić do wirówki Gerbera i wirować przez 5 minut (1000-1200 obr./min). Tłuszczomierz wyjąć z wirownicy i włożyć do łaźni o temperaturze 65-70°C na ok. 5 min. Wyjąć z łaźni, ustawić dolny menisk na kresce zerowej i odczytać wynik.
Interpretacja wyników. Zawartość tłuszczu w mleku krowim waha się od 2 do 8, średnio wynosi 3,5%.
Literatura
BUDSŁAWSKIJ.: Zarys chemii mleka. Warszawa 1971.
BUDSŁAWSKI J.: Badanie mleka. Warszawa, PWRiL 1973.
CAMPELL J. R., MARSCHALL R. T.: Podstawy produkcji mleka i jego przetworów. Warszawa, PWN 1982.
LASKOWSKI K.: Fizykochemiczne metody badania mleka i produktów mleczarskich. War-' szawa, Zakł. Wydaw. CZSR 1981.
MOLSKAI.: Zarys mikrobiologii mleczarskiej. Warszawa, PWRiL 1988.
PIJANOWSKIE.: Zarys chemii i technologii mleczarstwa. Warszawa, PWRiL 1984.
Polskie Normy. Wydawnictwa Normalizacyjne ,,Alfa”
PN-68/A-86122 Mleko. Metody badań.
PN-77/A-86031 Mleko i przetwory mleczarskie. Badania mikrobiologiczne. PN-81/A-86002 Mleko surowe do skupu.
ZMARLICKI S. (red.): Ćwiczenia z analizy mleka i produktów mleczarskich. Warszawa, Wydaw. SGGW-AR 1981.
Przedmiotem handlu i artykułem konsumpcyjnym są głównie jaja kurze. Są one surowcem nietrwałym, łatwo ulegającym zepsuciu podczas dłuższego przechowywania. Uważa się (PN-71-A-85002), że jajo nie konserwowane, składowane w pomieszczeniu w sztucznie utrzymywanej temperaturze od 0 do 5°C i wilgotności względnej powietrza ok. 80%, zachowuje swoją świeżość tylko przez 30 dni. W celu równomiernego zaopatrzenia rynku konieczne jest konserwowanie jaj świeżych przez składowanie ich w chłodniach. Produkowane są również przetwory jajczar-skie, które uzyskuje się po usunięciu skorupy i zakonserwowaniu treści jaja przez mrożenie lub suszenie.
Kury nioski mogą być utrzymywane systemem tradycyjnym w małych stadkach w gospodarstwach drobnotowarowych (chów ekstensywny), na fermach towarowych (chów półintensywny) lub w kombinatach przemysłowych (chów intensywny).
W chowie ekstensywnym ptaki pobierają paszę na wybiegach, a tylko w miarę potrzeby, zależnie od pory roku i zasobności wybiegu, dokarmiane są przez hodowcę. Kurnik, najczęściej prowizoryczny, służy wyłącznie jako miejsce noclegowe.
W systemie półintensywnym ptaki utrzymywane są w pomieszczeniach i żywione przez hodowcę zgodnie z zapotrzebowaniem ich na składniki pokarmowe. Mogą korzystać tylko z ograniczonych wybiegów (10-20 m na kurę). Zapewnia to ptakom dostateczny ruch i możliwość korzystania z promieni słonecznych.
Nioski w systemie intensywnym utrzymywane są w zamkniętym pomieszczeniu. Mają zagwarantowaną odpowiednią paszę, długość dnia świetlnego i sztucznie regulowany mikroklimat.
Kury, które korzystają z wybiegu, produkują jaja o grubszych skompkach, gdyż zwykle mają możliwość pobrania tam dostatecznej ilości składników mineralnych. Przedłużenie zaś dnia świetlnego (chów półintensywny i intensywny) wpływa na zwiększenie masy żółtka, białka i skorupy, a tym samym masy całego jaja.
Chów ekstensywny powinien być prowadzony na mieszańcach międzyraso-wych ras ogólnoużytkowych, np. takich jak: Rhode Island Red, Sussex, New Ham-