Ogólnie zależność procesów fizjologicznych drobnoustrojów temperatury przedstawiono na rysunku 48.
W zależności od wymagań dotyczących temperatury wzro* drobnoustroje dzieli się na trzy grupy:
- zimnolubne czyli psychrofile,
- ciepłolubne czyli mezofile,
- gorącolubne czyli termofile.
Rys. 48. Natężenie procesów fizjolog nych drobnoustrojów w zależności | temperatury: t - temperatura, i - nul* nie procesu
Zakres temperatur minimalnych, optymalnych i maksymalny, dla poszczególnych grup bakterii podano w tabeli 4. Temperatm wysokie działają zabójczo na drobnoustroje, ponieważ powodu ścięcie białka komórki. Najmniej odporne na te temperatury i formy wegetatywne (są to zwykle temperatury w granicach W -70 °C), zarodniki pleśni i drożdży wytrzymują temperaturę wyż.*/ o kilka stopni w stosunku do form wegetatywnych, a najbard/i odporne są przetrwalniki bakterii, które giną dopiero w temperal rze powyżej 100°C (zwykle są to temperatury w granicach 111
-121 °C). Odporność drobnoustrojów na niskie temperatury jest zol Tabela 4. Charakterystyczne temperatury wzrostu1’ dla poszczególnych grup bakln | |||
Bakterie |
Temperatura w "C | ||
minimalna |
optymalna |
maksymalna | |
Psychrofile Mezofile Termofile |
-7J) 15 45 |
10-20 25-40 50-55 |
25-30 około 45 około 75 3> ___J |
” Pojęcie „wzrost” określa zarówno powiększanie się rozmiarów, jak i ilościowi
przyrost komórek w hodowli.
2> W skrajnym przypadku -17'C.
3) W skrajnym przypadku nawet do 90'C.
J
E- większa niż na działanie temperatur wysokich. Temperatury k nic powodują wyginięcia wszystkich drobnoustrojów, działają >v zasadzie bakteriostatycznie, tzn. hamują ich rozwój.
i< t nnk 5.1. Wpływ temperatury na szybkość rośnięcia ciasta.
■Miały: drożdże piekarskie, cukier, mąka pszenna.
»KHmile badania. Niewielką ilość drożdży zmieszać z kilkoma łyżeczkami cukru, fr in»ni| mieszaninę podzielić na dwie części i dodać: do jednej części - zimną I), do drugiej - ciepłą wodę. Rozcieńczone drożdże wlać do naczynia z mąką
• ...... i dobrze wymieszać. Naczynie z zimnym roztworem drożdży umieścić
M.nlnym miejscu, a naczynie z ciepłym roztworem - w ciepłym miejscu. Obser-■ /uchodzące zmiany i notować je co 1/2 h.
N H podstawie wyciągnąć wnioski co do wpływu temperatury na wzrost drożdży. (pNi |c w zeszycie przedmiotowym.
iM irnk- 5.2. Obserwacja wzrostu drobnoustrojów w różnych temperaturach Mtiululy: płytki z posiewami po inkubacji.
«,kimanie badania. Przeprowadzić obserwacje wzrostu drobnoustrojów na płytkach na które posiano mleko ukwaszone i zalano agarem bulionowym z mlekiem t!"|ozą (p. przep. labor. 1.12). Płytki z posiewami hodowano w różnych tem-I*'. mi uch, a mianowicie: w cieplarce w temp. 30 “C, w lodówce w temp. 3-5’C, i.m|ieraturze pokojowej 18-20‘C oraz w temp. ok. 45 *C. Czas hodowli wynosił
N k
obserwacji zestawić w tabelce i wyciągnąć wnioski dotyczące wpływu tem-.'ulury na szybkość wzrostu bakterii.
Wytrzymałość drobnoustrojów na ogrzewanie zależy m.in. od mapujących czynników:
wysokości temperatury, przy czym, jak już wspomniano w i *>l., najmniej odporne są formy wegetatywne, a najbardziej prze-iiwiilniki bakterii;
wilgotności środowiska - drobnoustroje są odporniejsze w su-■ liytn powietrzu;
rodzaju środowiska (obecność białka, tłuszczu); początkowej liczby drobnoustrojów - im więcej komórek tym Mększe jest prawdopodobieństwo, że część ich przeżyje proces ogrzewaniu.
75