Rys. 69. Zakażenie powietrza w laboratorium mikrobiologicznym w oddzielnym |tu mieszczeniu (w boksie): a - powietrze przed wyjałowieniem promieniami ultrafioletu wymi, b - po wyjałowieniu (oznaczanie wykonane na agarze brzęczkowym)
Rys. 70. Przykłady zakażenia powietrza w hali produkcyjnej zakładu przetwórstwu owocowo-warzywnego, oznaczonego na agarze odżywczym: a - przy chłodzeniu gro szku zblanszowanego, b - przy nakładaniu groszku do opakowań
Czas otwarcia płytek z pożywkami zależy od przewidywanego stopnia zakażenia powietrza: im większe zakażenie, tym czas otwarcia Jest krótszy i odwrotnie. Na ogół czas ten wynosi od 5 do 15 min. Po okresie inkubacji (hodowli) w cieplarce oblicza się wyrosłe kolonie, a następnie określa liczbę drobnoustrojów w 10 cm3 powietrza.
Obliczanie wyników opiera się na założeniu, że:
- w ciągu 5 min. na powierzchni równej 100 cm3 osiada tyle drobnoustrojów, ile znajduje się ich w 10 dcm3 powietrza w warunkach bezwietrznych i bez przeciągów;
- każda kolonia rozwinęła się z pojedynczej komórki.
Ogólnie biorąc, powietrze można uznać za bardzo czyste, jeżeli
liczba drobnoustrojów w 10 cm3 nie jest większa niż 10.
Natomiast zakażenie przewyższające 100 komórek w 10 cm3 powietrza uznaje się jako bardzo duże.
W tabeli 8 podano przykładowo normy mikrobiologiczne dla oceny stanu sanitarnego powietrza w zakładach mleczarskich. Przykłady zakażenia powietrza pokazano na rys. 69 i 70.
Ćwiczenie 7.7. Obserwacja posiewu mikroflory powietrza
Materiały: 2 płytki Petriego z posiewami na agarze odżywczym (przep. labor. 1.5) po inkubacji, 2 płytki z posiewami na agarze brzęczkowym (przep. labor. 1.7) po inkubacji.
Wykonanie badania. Policzyć wyrosłe kolonie osobno na agarze odżywczym i na agarze brzęczkowym. Dla uniknięcia błędu polegającego na kilkakrotnym liczeniu tej samej kolonii, policzone kolonie oznaczyć tuszem lub dermatografem. Liczenie przeprowadzić przy zamkniętych płytkach Petriego ustawionych do góry dnem. Następnie obliczyć liczbę drobnoustrojów (x) znajdujących się w 10 dm3 powietrza według wzoru:
a- 100 b • k
gdzie: a - średnia arytmetyczna z liczby kolonii wyrosłych, na dwóch płytkach z tą samą pożywką,
h - powierzenia płytki w cm2 (dla płytki o średnicy 10 cm powierzchnia wynosi 78,5 cm2),
k - współczynnik czasu otwarcia płytki (dla 5 min. k= 1, dla 10 min. k = 2 itd.),
100 - przeliczenie powierzchni płytki na 100 cm2.
Interpretacja wyników. Na podstawie otrzymanych wyników określić stopień czystości powietrza, wykorzystując informacje podane na ten temat w rozdz. 7.10. Wyniki badania zestawić w tabelce wg wzoru podanego w tabeli 9.
135