CCF20081011021

6

W LABORATORIUM MIKROBIOLOGICZNYM NIL WOLNO!

N bezwzględnie, jeść, pić i palić,

■    pozostawiać materiału zakaźnego bez. oznakowania,

■    otwierać hodowli na dłużej niż to jest konieczne,

■    pipetować ustami,

■    pracować z kulturami drobnoustrojów w szalach laminarnych (z włączonym obiegiem powietrza),

■    otwierać hodowli blisko twarzy,

M ofltodsc    -oJ izntz    'ZiJa na srd? iuh i

przypadkowych naczyń czy pojemników.

LABORATORIUM

MIKROBIOLOGICZNE l TECHNIKA PRACY MIKROBIOLOGICZNEJ

Przedmiotem badań mikrobiologa są organizmy mikroskopijnej wielkości. Fakt ten powoduje, że laboratorium mikrobiologiczne powinno być specjalnie wyposażone. Obok szklą i aparatów powszechnie stosowanych w innych laboratoriach, niezbędne jest specyficzne szkło i aparatura do prac mikrobiologicznych.

Laboratorium mikrobiologiczne powinno mieć wydzielone takie pomieszczenia, jak:

-    pokój do przygotowywania i rozlewania pożywek,

-    zmywalnię szklą,

-    pomieszczenie na autoklawy,

-    pokój czystych kultur do przeszczepia) i posiewów w warunkach jałowych,

-    pokój-chlodnię,

-    pokój fermentacyjny.

Pomieszczenia te, jak i pozostałe pracownic mikrobiologiczne, muszą być wyposażone w gaz i wodę. Ściany i podłogi pomieszczeń powinny być gładkie, łatwe do zmywania.

Powierzchnie slotów, mające kontakt z drobnoustrojami, powinny być również gładkie, najlepiej obite stalową blachą, którą można opalić palnikiem gazowym,

Mikrobiolog w swej pracy styka sic stale z materiałem mniej lub bardziej zakaźnym, dlatego leż powinien zachować daleko idącą ostrożność i higienę pracy. W związku z tym w pracowniach mikrobiologicznych należy wydzielić specjalne pojemniki na brudne szkło, pipety i szkiełka przedmiotowe.

Pipety i szkiełka przedmiotowe po użyciu umieszcza się w naczyniach zawierających środek dezynfekcyjny. Używane szkło, zawierające hodowle drobnoustrojów lub materiał zakaźny, należy pr/ed myciem bezwzględnie wyjałowić w autoklawie. Do tego celu należy przeznaczyć osobny autoklaw.

Pomieszczenia mikrobiologiczne powinny być wyposażone w lampy bakteriologiczne z palnikami UV.

Czyste szkło trzeba przechowywać w specjalnych szafach rozmieszczonych tak, aby nic krzyżowały się drogi przenoszenia brudnego szklą z czystym, wyslcrylizowanym.

Praca w laboratorium mikrobiologicznym wymaga przestrzegania warunków jałowości. Mikroorganizmy można usunąć przez sterylizację lub dezynfekcję. Te dwa terminy nie są synonimami.

Sterylizacja oznacza całkowite usunięcie drobnoustrojów łącznie z formami przctrwalnikowymi, natomiast dezynfekcja polega na zniszczeniu form wegetatywnych drobnoustrojów chorobotwórczych lub tych, które na przykład mogą powodować psucie żywności. Dezynfekcja nie musi niszczyć przetrwalników. Powszechnie stosowane metody sterylizacji obejmują:

-    wypalanie w płomieniu palnika,

-    ogrzewanie w suchym, gorącym powietrzu,

-    wyjaławianie w parze przegrzanej (autoklawowanie),

-    wyjaławianie parą bieżącą (tyndalizacja),

-    filtracja.

Działanie na drobnoustroje temperaturą poniżej l()()"C określa się jako pasteryzację. Powyżej l()()°C proces nosi nazwę sterylizacji.

W przypadku mleka ma również zastosowanie upperyzacja, która polega na momentalnym ogrzaniu mleka do temperatury 135-150°C i natychmiastowym ochłodzeniu produktu.

Efektem dobrze przeprowadzonej pasteryzacji jest śmierć wszystkich komórek wegetatywnych. Większość przetrwalników pozostaje żywa. W procesie sterylizacji, przy zachowaniu odpowiedniego czasu ogrzewania, można skutecznie zniszczyć wszystkie przetrwalniki.