Tablica 11.2
Normalne moduły m kół zębatych (wyjątek z PN-78/M-88502)
Szeregi modułów w mm
1 |
2 |
1 |
2 |
1 |
2 |
1 |
2 |
1 |
1,125 |
3 |
3,5 |
10 |
11 |
32 |
36 |
1,25 |
1,375 |
4 |
4,5 |
12 |
14 |
40 |
45 |
1,5 |
1,75 |
5 |
5,5 |
16 |
18 |
50 |
55 |
2 |
2,25 |
6 |
7 |
20 |
22 |
60 |
70 |
2,5 |
2,75 |
8 |
9 |
25 |
28 |
80 100 |
90 |
Uwagi: 1. Moduły pierwszego szeregu są uprzywilejowane.
2. W normie podane są również moduły w zakresie 0,05 -h0,9 mm oraz moduły dopuszczone do stosowania w przemyśle ciągnikowym i samochodowym.
3. W budowie maszyn stosuje się moduły powyżej 1 mm.
Zgodnie z normą PN-92/M-88503 przyjmuje się następujące wymiary zębów normalnych:
• wysokość głowy zęba ha = m (11.12)
• wysokość stopy zęba hf = 1,25m (11.13)
• wysokość zęba h = ha + hf = 2,25m (11.14)
Podzialka zawiera szerokość zęba s i szerokość wrębu e. Teoretycznie
wymiary te są sobie równe: s = e = 0,5p. W praktyce występuje niewielki luz międzyzębny j, konieczny dla prawidłowej współpracy uzębień, i wówczas s = 0,5p — j oraz e = 0,5p + j
Pozostałe średnice kół o zębach prostych normalnych wynoszą:
• średnica wierzchołków
da = d + 2ha = m(z + 2) (11.15)
• średnica podstaw
df = d — 2hf = m(z — 2,5) (11.16)
Poza zębami normalnymi stosowane są również zęby niskie (h < 2,25 m), np. w sprzęgłach zębatych, oraz zęby wysokie (h > 2,25 m), np. w pompach zębatych. Dla zębów normalnych tzw. współczynnik wysokości zęba y = 1, dla niskich y < 1 oraz dla wysokich y > 1. (Ponieważ w podręczniku są omawiane i obliczane tylko zęby normalne, dlatego w dalszej treści pominięto we wszystkich zależnościach oznaczenia współczynnika wysokości zęba y).
We współpracy uzębień przekładni występują następujące luzy:
• luz wierzchołkowy:
c = h f — ha = 0,25 m (11.17)
• luz boczny normalny (międzyzębny) — j, którego wielkość zależy m.in. od dokładności wykonania zębów i warunków działania przekładni; teoretycznie przyjmuje się j = 0,04 m.
260