CCF20081206072

argumentowania, słuchania, wspólnego podejmowania decyzji, dochodzę nia do kompromisu, to umiejętność pracy w zespole, kierowania i podporządkowania się, ale także wiedza o tym. jak się przeciwstawiać i nie ulec naciskom. Wszystkie te umiejętności stanowią praktyczny fundament funkcjonowania w społeczeństwie demokratycznym.

4.    Niezbędne jest uzyskanie wysokiego poziomu

kompetencji w posługiwaniu się komputerem

i innymi nowoczesnymi technikami informatycznymi

Sprawność posługiwania się komputerem jest ważnym wyznacznikiem sukcesu w dzisiejszym święcie. Gdy mowa o „sprawności posługiwania się komputerem" używamy pewnego skrótu, bo nie chodzi tylko o komputer, ale o szerszą orientację w tzw. nowoczesnych technikach informatycznych łącznie z internetem. W tej sferze zjawisk niezbędne jest dokładne określenie, jakiego rodzaju wiedza i umiejętności posługiwania się „nowymi technikami informatycznymi" są konieczne absolwentom naszych szkól.

Rola nauczyciela

Nowe techniki informatyczne doprowadzą zapewne do radykalnej przemiany szkoły. Zdaniem osób wierzących w zmiany, nauczyciel przestanie podawać wiadomości, ale współpracując z komputerem będzie komentatorem, facylitatorem, organizatorem samokształcenia w klasie, w której całkowicie zmienia się system interakcji jego z uczniami i wzajemnych interakcji między uczniami. A może zaniknie klasa, taka jaką znamy? Nauczyciel będzie musiał działać w sposób zindywidualizowany. Ci. którzy „wierzą" .mają ogólną, intuicyjną wizję daleko idących zmian, zwykle jednak mało kto ośmiela się prognozować, jak w tej nowej sytuacji nauczanie będzie wyglądać. Przed nami jeszcze liczne poszukiwania i eksperymenty.

5.    Konieczność intensyfikacji nauczania języków obcych

Zalecenia Uli i Rady Europy

Świat robi się coraz mniejszy, ale jednocześnie coraz więcej więzów łączy nas z innymi państwami i kulturami. Polacy, by móc skutecznie funkcjonować, muszą znać języki obce. Cel i wyzwania stojące przed systemem edukacyjnym to: „doprowadzić by każdy absolwent polskiej szkoły średniej znał dwa języki obce". Postulat ten jest zgodny z aktualnymi zaleceniami Unii Europejskiej i Rady Europy. Niektóre kraje - np. Holandia - realizują masową naukę dwóch języków już od dłuższego czasu. Dobrze byłoby wzorować się na tym kraju, gdzie język angielski jest powszechnie znany i traktowany jako główny element wykształcenia, niezbędny dla porozumiewania się między ludźmi.

U nas potrzebne jest objęcie nauką języków obcych większej liczby uczniów oraz doprowadzenie do sytuacji, w której przewidziana na tę naukę liczba godzin pozwala na osiągnięcie standardów obowiązujących na świecie. Konieczne jest znaczne przyśpieszenie przygotowania nauczycieli języków obcych.

Jakie języki?

Określenie „dwa języki obce" nie przesądza o tym, jakie to powinny być języki - można przewidywać nacisk rodziców i uczniów w kierunku nauczania języków o szerokim zasięgu międzynarodowym. Byłoby jednak pożądane, by pojawiło się w Polsce jak najwięcej szkól mających w swej ofercie mniej popularne języki naszych sąsiadów, jak litewski, czeski, ukraiński, słowacki czy węgierski, a także języki dotąd dla nas egzotyczne, jak arabski, chiński czy japoński. Na koniec pierwszej ćwierci XXI wieku dwa języki powinny być standardem.

6.    Promowanie wspólnego europejskiego podejścia

do niektórych problemów, wprowadzenie elementów wielokulturowości

I'oszukiwania europejskiego wymiaru

Od kilku lat w różnych ośrodkach prowadzi się poszukiwania i prace programowe, mające na celu ukazanie wspólnych europejskich korzeni lub procesów, które w różnych krajach przebiegały w podobny sposób. Czasem określa się je mianem „poszukiwania europejskiego wymiaru". Prace te dotyczą historii, geografii, języka ojczystego, nąttki o zjawiskach społecznych. Poszukiwania tc pozwolą na budowanie wzajemnego porozumienia między narodami. W prace programowe tego typu są zaangażowani także Polacy. W przeciwieństwie do uczonych i pedagogów z Zachodu, zwykle łatwiej nam zauważyć swoiste cechy naszej części Europy.

lo/saniść narodowa, niullikiiltura, stereotypy

W ostatnich latach w różnych krajach wzrasta zainteresowanie problematyką podobieństwa i odmienności między ludźmi, a więc problematyką tożsamości narodowej, multikulturalizmem i stereotypami. Zainteresowanie to jest rezultatem chęci zrozumienia wydarzeń oglądanych w telewizji i opisywanych w gazetach. Wobec zalewu informacji o walkach, czystkach etnicznych ilp. naturalne jest pojawienie się pytania: „jak i dlaczego w różnych krajach tak silnie manifestuje się nacjonalizm i wrogość wobec innych?”

Wychowanie w duchu europejskim ma za zadanie przełamanie negatywnych stereotypów, poprzez które ciągle jeszcze postrzega się przedstawicieli innych narodów.

7.    Zaspokajanie potrzeb edukacyjnych mniejszości narodowych i etnicznych

Rettulacjc prawne dotyczące mniejszości

Sposób, w jaki dany kraj traktuje mniejszość, jest uznawany na święcie za istotny wskaźnik demokracji.

Międzynarodowe regulacje prawne, które nasz kraj także akceptuje, nakazują nauczanie - jeśli ludzie wyrażają takie życzenie - nie tylko języków narodowych, ale języków czy gwar etnicznych. Z możliwości takiej korzystają w Polsce Kaszubi.

Pytania dotyczące edukacji grup mniejszościowych

Niezbędne jest w najbliższych latach rozpoznanie nowych idei i pomysłów możliwych do zastosowania w edukacji przedstawicieli mniejszości narodowych. Istnieją różne modele kształcenia związane z ideą wielokulturowości, pojawiają się liczne interesujące pomysły wychowania w duchu wzajemnego zrozumienia się, w poczuciu wspólnoty i solidarności. To co mamy w Polsce nic jest zle, ale z pewnością nic znamy jeszcze wszystkich możliwych odpowiedzi na pytania:

-    jak wychowywać młodych ludzi innej narodowości, tak by slawali się lojalnymi obywatelami państwa polskiego, a zarazem w pełni mogli korzystać z walorów własnej kultury i języka?

-    co czynić, by dwujęzyczność była traktowana jako zwiększenie, a nic ograniczenie szans edukacyjnych?

-    jak wykorzystać szkolnictwo dla mniejszości w celu kszlallowania Iii dzi, którzy mogliby być łącznikami między narodami?

8.    Wyrównanie szans oświatowych

Postulat wyrównania szans oświatowych i troska, by edukacja tlone rała rzeczywiście do wszystkich jest istotnym elementem polityki ośwla