CCF20090604001 (4)

Izomorfizm

Izomorfizm (równopostaciowość) - występowanie

różnych substancji chemicznych w bardzo podobnej lub

identycznej postaci krystalicznej.

Cechy substancji izomorficznych

>    podobieństwo w sumarycznym wzorze chemicznym -jednakowe stosunki ilościowe (stechiometryczne) między różnymi cząsteczkami tworzącymi kryształ

>    zbliżone stosunki wymiarów cząsteczek, atomów, jonów (r+/r-) np. KBr i KCI są izomorficzne, odpowiednio promienie anionów wynoszą Cl(1.80 A); Br(1.92 A)

>    zbliżona polaryzacja składników

>    jednakowy typ wiązania

>    takie same kąty między analogicznymi ścianami

>    identyczne sieci przestrzenne

11. A.Rybarczyk-Pirek    7

Cechą charakterystyczną substancji izomorficznych jest ich zdolność wzajemnego zastępowania jonów, atomów lub cząsteczek (diadochia) czyli do tworzenia roztworów stałych

np. w ałunie potasowym K AI(S04)2 • 12H20 jony K+ mogą być zastępowane jonami Rb+, Cs+, NH4+, a jony AI3+jonami Fe3+, Cr3+

11. A.Rybarczyk-Pirek    8

Roztwór stały (kryształ mieszany) - chemicznie jednorodna, stanowiąca jedną fazę mieszanina dwóch lub więcej substancji krystalicznych, której skład można zmieniać w sposób ciągły.

Typ sieci przestrzennej roztworu stałego jest identyczny z typem sieci przestrzennej składnika nadmiarowego (rozpuszczalnika), stale sieciowe roztworu stałego są ciągłą funkcją jego składu chemicznego.

Stop - roztwór stały, w którym co najmniej jeden ze składników (najczęściej przeważający - rozpuszczalnik) jest metalem.

11. A.Rybarczyk-Pirek    9

Wielościany koordynacyjne i kierunki wiązań

W strukturze krystalicznej każdy atom ma ściśle określone otoczenie i można mu przypisać liczbę koordynacyjną (liczbę sąsiednich atomów w najbliższym otoczeniu).

Liczba koordynacyjna (L.K.) - liczba atomów w najbliższym sąsiedztwie atomu centralnego, oddalonych od niego na jednakową odległość.

Wielościan powstały przez połączenie środków atomów sąsiadujących (skoordynowanych) nazywa się wielościanem koordynacyjnym

Wielościan koordynacyjny może być bryłą przestrzenną lub figurą płaską

11. A_Rybarczyk-Pirek    11

Topologiczna klasyfikacja struktur

łańcuchowe - występuje skupienie ugrupowań atomowych wzdłuż kierunków równoległych

warstwowe -

ugrupowania atomowe są skupione w bliskości równoległych płaszczyzn

wyspowe - istnieją trójwymiarowe skupienia tzw. wyspy ugrupowań atomowych

fosfor biały

11. A.Rybarczyk-Pirek

arsen szary

10

2