CCF20091007003 (2)

o

Rys. 1.1

cii pierwotną próbki. Wydłużenia tych próbek o/mtc/.amy

^UZ ^lO-    , , .    ...

oszczędność materiału coraz częściej stosuje się pioDKi Ino) Na części pomiarowej próbki powinny hyt miiysowanc mdłym do osi próbki kreski w równych odległościach (np. co 5 enia późniejszego obliczenia wydłużenia. Kreski te powinny josób nic powodujący uszkodzenia powierzchni pomiarowej W przypadku próbek o innych przekrojach niż okrąg y tokątny, sześciokątny itp.), długość pomiarowa jest obliczana i pola przekroju poprzecznego próbki z. polem przekroju ■    :.. .o,....„ivin icśli oznaczymy: S mm - P°'^c

JL

1 ~Q

1:

m =60

m=60

przekroju poprzecznego rozpatrywanej próbki, d₀ mm - średnica próbki, której przekrój poprzeczny ma odpowiadać przekrojowi próbki rozpatrywanej, to ze wzoru na pole powierzchni koła otrzymamy:

Długość pomiarowa określona jest podobnie jak dla próbki okrągłej:

^Lo₅ = 5 </₀ = 5,65 ,/S,    (1.8)

^L°,o = ¹⁽K> = 11,3 y/Ś.    (1.9)

PRZYKŁAD. Obliczyć długość pomiarową próbki pięciokrotnej wykonanej z płaskownika o wymiarach przekroju poprzecznego: a_n = 5 0 mm bn = = 20,0 mm.    ’ °

Obliczamy pole przekroju:

S = a₀b₀ = 100 mm².

Długość pomiarowa według wzoru (1.8) wynosi

Długość pomiarową tak obliczoną należy zaokrąglić do wartości podzielnej pi zez odległość między kreskami znajdującymi się na powierzchni próbki. Gdy odstęp między kreskami wynosi 5 mm, długość pomiarową zaokrąglamy do L₀ = 55 mm, co odpowiada 11 działkom (rys. 1.2).

A -A o

CSI

-----Hj+t-fflf+m

Lp =55 L_c =80

L_t = ~245

Rys. 1.2

Dla materiałów kruchych nie wyznacza się wydłużenia względnego, w związku z czym próbki nie muszą mieć koniecznie pryzmatycznej części pomiarowej. Tak na przykład, dla żeliwa Polska Norma PN-81/H-83108 przewiduje m. in. kształt próbki jak rys. 1.3. Żeliwo ciągliwe badane jest zgodnie z normą PN-68/H-83224, przy użyciu próbek o początkowej długości pomiarowej Ł„ = 3 </„. Ten rodzaj próbki przedstawiono na rys. 1.4.