prenowania rolnicze są to urządzenia melioracyjne zakładane najczęściej na zwięzłych gruntach ornych w celu zapewnienia dopływu powietrza do warstwy korzeniowej roślin poprzez odpływ wód grawitacyjnych z profilu glebowego. Brak dostatecznej ilości powietrza yz glebie, zwłaszcza na początku okresu wegetacji, istotnie ogranicza możliwości produkcyjne użytku rolnego.
Gleby napełniają się wodą przede wszystkim w zimie, gdy opady przewyższają parowanie oraz wiosną, latem i jesienią po dużych i długotrwałych opadach. Wówczas to sieć drenarska przeciwdziała niedotlenieniu gleby poprzez obniżenie zbyt wysokiego poziomu wody gruntowej.
Zainstalowanie sieci drenarskiej poprzedza projekt. Jego opracowanie poprzedza analiza warunków środowiskowych przy wykorzystaniu wiedzy z zakresu: meteorologii,
hydrogeologii, hydrologii, gleboznawstwa i hydrauliki.
Celem niniejszego skryptu jest podanie niezbędnych wiadomości dla oceny warunków środowiskowych obiektu, ustalenia zakresu intensywności działania przyszłego drenowania oraz wskazań i materiałów pomocniczych do wykonania projektu studenckiego drenowania gruntów ornych.
Wiadomości zawarte w skrypcie mogą być także przydatne do projektowania drenowań na użytkach zielonych, w sadach, w obejściach gospodarskich, na terenach rekreacyjnych, osiedlowych lub sportowych.
Funkcjonowanie drenowania uzależnione jest od zasilania gleby przez wodę, jej zwięzłości, tekstury profilu glebowego i właściwości fizyko-wodnych poszczególnych jego warstw oraz od parametrów technicznych urządzeń drenarskich.
1.1. Warunki zasilania wodą
Podstawowym źródłem zasilania gleb w wodę są opady. Podlegają one, zależnie od lokalnych warunków hydrogeologicznych, w większym lub mniejszym stopniu przekształceniu na spływy powierzchniowe, przepływy gruntowe i podziemne. Tworzą się zwierciadła wód podziemnych stałe i okresowe, swobodne i napięte. Dla oceny rozkładu i wielkości opadów dla celów drenarskich przyjmuje się średnie wieloletnie z notowań na stacjach i posterunkach meteorologicznych, które można znaleźć w rocznikach lub atlasach meteorologicznych. Rozkład opadów rocznych w Polsce przedstawiono na rys. 1.1.
Rys. 1.1. Roczne opady atmosferyczne w Polsce za okres 1931-1960. Atlas Klimatyczny Polski, 1973.
5