CCF20110129022

Tablica 6.6. Wpływ miksochromu ( NI l₂) nu przesunięcie pasmu iihmapi y)n«'Uo w przypadku etylenu i benzenu

Związek	km„x [nm]	em»» [dm ’ ■ mol
ch2=ch2	180	10^4
CHt=CH—nh2	220	10^5
-o	255	230
<0>~^NH2	280	1430

wiązaniami podwójnymi obserwuje się intensywne pasmo absorpcyjne przejścia n —* flll w przedziale 165—200 nm o e_max w zakresie 6000—12000 dm • mol • cm . Sprzę/ńl nie wiązań podwójnych prowadzi do przesunięcia maksimów absorpcji w kierunku liii dłuższych, z równoczesnym wzrostem ich intensywności.

3)    Związki zawierające chromofor karbonylowy (aldehydy, ketony, kwasy karbuU sylowe i ich estry, amidy i bezwodniki) wykazują silną absorpcję w wyniku przejii j elektronowych trzech typów: n n*, n o* i tz n*.

4)    Związki aromatyczne (chromofor benzenowy) dają trzy pasma absorpcyjne. Wpio, wadzenie podstawników do pierścienia benzenowego wywołuje zmiany w widmie, /ii leżne od natury podstawnika. Wzrost liczby pierścieni aromatycznych pociąga za sofy wzrost współczynników absorpcji i przesunięcie maksimów absorpcji w kierunku In dłuższych.

Właściwości absorpcyjne niektórych chromoforów przedstawiono w tablicy 6.7.

Metodami spektrofotometrii UV-Vis jest bardzo trudno w sposób jednoznaczny pi /i prowadzić identyfikację związków chemicznych, a to ze względu na duże podobieństw widm elektronowych w określonej grupie związków. Po tym stwierdzeniu należy jediml dodać, że:

a)    Spektrofotometria UV-Vis jest dobrą metodą wstępną lub uzupełniającą w analiziij jakościowej, w szczególności związków organicznych.

b)    Największe usługi oddaje spektrofotometria UV-Vis razem z innymi metodami takimi jak spektroskopia IR, NMR i MS. Ważne znaczenie w analizie jakościowej zwij/ ków ma obecnie system komputerowej identyfikacji związków. Za pomocą takiego syi temu z wykorzystaniem biblioteki widm UV-Vis, IR, NMR i MS w krótkim czaj można np. potwierdzić lub rozpoznać strukturę badanego związku przez porównam z widmami z biblioteki.

Metodą spektrofotometrii UV-Vis można:

a)    Potwierdzić tożsamość danego związku chemicznego przez porównanie widm próbki z widmem wzorca.

b)    Skontrolować czystość związku, np. czystość rozpuszczalników. Można np. spraw dzić, czy alkohole są zanieczyszczone związkami aromatycznymi.

Można zatem stwierdzić, że widma elektronowe związków organicznych w zakrt sie UV-Vis mogą dostarczyć odpowiedzi na pytania, czy w danym związku występni wiązania podwójne lub wolne pary elektronowe.

Tablica 6.7. Właściwości uhNorpcyjnc niektórych chromoforów

Chromofor	Przy kłuci	^•mux [nm]	omux [dm^3 ■ mol ^1 • cm ’]	Rozpuszczalnik
. / U II u \	etylen	165	15 000	pary
V		166	16000	pary
o u ■ \	aceton	189	900	heksan
		279	15	heksan
o
II
—c—OH	kwas octowy	204	60	woda
O
II
—c—nh2	acetamid	178	9 500	heksan
		220	63	woda
o
—C—OR	octan etylu	211	57	etanol
O
II
U 1 u 1	chlorek acetylu	220	100	heksan
—C=N	acetonitryl	167	słaba	pary
z II z: 1	azometan	338	4	etanol
—no2	nitrometan	201	5 000	metanol
		274	17	metanol
—ONO	azotyn butylu	220	14500	heksan
		356	87	heksan

6 1.6. Zastosowanie spektrofotometrii UV-Vis

Spektrofotometria UV—Vis należy do najczęściej wykorzystywanych metod instru-1111‘ntalnych w analizie ilościowej. Główne zalety tej metody, to:

I) Duża czułość. Obiektywną miarą czułości metod spektrofotometrycznych jest mo-kwy współczynnik absorpcji s, odpowiadający z,_niax badanego roztworu. Wartości s dla litych metod wynoszą powyżej 10 000 dm³ • mol”¹ • cm"¹, a współczynnik s o war-inwiach poniżej 1000 dm³ moR¹ cm"¹ odpowiada metodom mało czułym. Granicę " naczalności w metodach spektrofotometrycznych określa się za pomocą współczynnika III, który wyraża wartość stężenia analizowanej substancji w |xg ■ cm ³, gdy grubość wurstwy absorbującej b wynosi 1 cm. Wartość s i współczynnika W_k dla niektórych u/,imczanych substancji przedstawiono w tablicy 6.8.

) Duża precyzja oznaczeń. Precyzja oznaczeń zależy od zakresu oznaczanych stężeń I ml klasy stosowanych aparatów. W metodach spektrofotometrycznych można uzyskać wyniki, których błąd nie przekracza ±0,2%.

3) Selektywność oznaczeń. Jest uwarunkowana selektywnością absorpcji z jednej nony i selektywnością odczynników wywołujących barwną reakcję z substancją ozna-