• Uziomy poziome należy układać na głębokości nie mniejszej niż 0,6m. i w odległości nie mniejszej niż 1 m. od zewnętrznej krawędzi budynku (rys. 48).
• W obiektach telekomunikacyjnych zalecane jest układanie uziomów poziomych na głębokości nie mniejszej niż 0,8m [N-48],
• Uziomy pionowe należy pogrążać w gruncie w taki sposób, aby ich najniższa część była umieszczona na głębokości nie mniejszej niż 3m., a najwyższa nie mniej niż 0,5m. pod powierzchnią ziemi (rys.49a).
• Obecnie, ze względu na opad wód gruntowych, pojawiają się sugestie głębszego pogrążania uziomów w gruncie. Proponuje się, aby najniższa część uziomu umieszczana była na głębokości 4 m.
Rys. 49. Uziomy sztuczne pionowy i poziomy w obiekcie budowlanym
• Rowy lub bruzdy, w których układane są uziomy należy zasypać ziemią bez kamieni, żwiru lub gruzu.
• Zgodnie z PN-86/E-05003/01, długość obliczeniowa uziomu nie może przekraczać 35 m dla rezystancji gruntu p < 500 Ś2m i 60 m dla rezystancji większej niż 500 Qm.
• W przypadku pojedynczych uziomów, których długości są większe od zalecanych, zmierzoną rezystancję należy pomnożyć przez współczynnik 2 dopiero wtedy porównać z wartościami zalecanymi jako dopuszczalne.
• Podziemne metalowe elementy obiektów i urządzeń technologicznych, znajdujące się w odległości nie większej niż 2 m. od uziomu piorunochronnego, a nie wykorzystywane jako uziomy naturalne, zaleca się łączyć z tymi uziomami bezpośrednio lub za pomocą iskierni-ków (rys. 50).
• Iskiemiki należy stosować do połączeń uziomu piorunochronnego z tzw. uziomami wydzielonymi. (rys. 50).
60
Kys. 50. Połączenie uziomu otokowego z uziomem wydzielonym oraz zalecane odległości pomiędzy uziomem otokowym a kablami energetycznymi
• Odległość pogrążonych w gruncie uziomów poziomych lub pionowych powinna być nie mniejsza od 1,5 m od wejść do budynków, przejść dla pieszych lub metalowych ogrodzeń używanych przy drogach publicznych. W przypadku wejść używanych sporadycznie dopuszcza się zmniejszenie tej odległości.
• Odległość kabli od uziomu piorunochronnego nie powinna być mniejsza niż lm (rys. 50). Jeżeli rezystancja uziemienia piorunochronnego jest mniejsza niż 10Ś2 dopuszcza się zmniejszenie tej odległości do:
- 0,75 m dla kabli elektroenergetycznych o napięciu znamionowym do I kV i kabli telekomunikacyjnych,
- 0,5 m dla kabli elektroenergetycznych o napięciu znamionowym powyżej 1 kV
• Podobne wymaganie znajduje się w normie PN-IEC 61024-1-2, w której stwierdzono, że minimalny odstęp D w gruncie pomiędzy uziomem a innymi przewodami (które nie mogą być łączone z urządzeniem piorunochronnym) można określić z zależności:
gdzie: b - parametr odniesiony do poziomu ochrony (wynosi 0,4, 0,3 lub 0,25
odpowiednio dla I, II i III+IV poziomu ochrony). kc - współczynniki uzależniony od budowy uziomu, p - średnia rezystywność gruntu.
W praktyce odstęp D w gruncie o rezystywności mniejszej niż 1 000 Qm zawiera się pomiędzy 1,0 m a 4,0 m.
• Jeżeli zachowanie wymaganych odstępów jest niemożliwe, należy w miejscu zbliżenia ułożyć przegrodę izolacyjną.
• Połączenia uziomów sztucznych z przewodami uziemiającymi oraz łączenie poszczególnych układów uziemiających należy wykonywać przez spawanie lub zaprasowywanie. Dopuszcza się również połączenia śrubowe lub samoklinujące (rys. 51). Wszelkie połączenia należy chronić przed uszkodzeniami mechanicznymi i korozją.
61