Uli '•II;; •
lijiwi-iiii h > ; >
& ■ ,
1
i
il
sowali przed sesją kosmetyków o silnym zapachu, a mydło użyte do mycia rąk powinno być bezwonne.
3.3. Pracownia analizy sensorycznej
Laboratorium analizy sensorycznej powinno zapewniać oceniającym komfort pracy. Oceny muszą przebiegać w spokoju, należy wyeliminować wszelkie czynniki odciągające i rozpraszające uwagę oceniających podczas pracy. Oceny powinny być dokonywane w stałych i kontrolowanych warunkach (temperatura, oświetlenie, wilgotność), zapewniających powtarzalność i odtwarzalność wyników (PN-ISO 8589:1998).
Najbardziej skromne laboratorium powinno posiadać boksy, w których dokonuje się indywidualnej oceny oraz osobne pomieszczenie dla przygotowywania próbek. Typowe laboratorium sensoryczne składa się z sali, w której wykonywane są oceny (ok. 70 m2), z pomieszczenia, w którym przygotowywane są próbki (ok. 20 m2), z pokoju zebrań i pracy zespołowej (ok. 100 m2), oraz innych pomieszczeń (ok. 50 m2). Rozmieszczenie sal ilustruje rys. 3.1.
I
Przygotowywanie próbek
Pokój zebrań i dyskusji zespołu oraz pracy zespołowej
i isę | ||
! V |
Pokój |
Sekretariat |
kierownika |
pokój przyjęć | |
i !&: • |
pracowni |
oceniających |
: "'V
; '
■
Rys. 3.1. Ogólny plan laboratorium sensorycznego Źródło: opracowanie własne.
% ■ ■ Se
I;
Ściany pomieszczenia, w którym znajdują się boksy, powinny być pomalowane na neutralny, pastelowy kolor. Badania sensoryczne wymagają dużej koncentracji oceniających, dlatego laboratorium powinno być tak usytuowane, aby zapewnić izolację od hałasów i szumów. Wchodzenie i wychodzenie oceniających nie może odbywać się przez przygotowalnię próbek. W pomieszczeniu z boksami powinna być utrzymywana stała temperatura (21±1°C) i wilgotność (ok. 60 %). Ciśnienie powinno być nieco wyższe niż w pomieszczeniach sąsiednich. Zapobiega to migracji obcych zapachów i stan taki można osiągnąć przez odpowiedni dobór wentylatorów nawiewnych i wywiewnych o określonej wydajności. Całkowita wymiana powietrza powinna następować przynajmniej po ocenie produktów tego samego rodzaju. Ideałem jest stosowanie systemu ciągłej klimatyzacji z filtrami węglowymi (pochłanianie obcych zapachów) oraz z regulacją temperatury i wilgotności powietrza. Powinny być stosowane źródła światła o temperaturze 6500 K, a dla maskowania barwy ocenianych próbek należy stosować barwne żarówki lub filtry (podobnie jak w oświetleniu teatralnym), jednak zawsze należy zwrócić uwagę, czy próbki nie różnią się wówczas stopniem szarości.
Rys. 3.2. Boksy od strony wewnętrznej (podawania próbek)
Żródio: materiały firmy ASAP - wyposażenie laboratorium sensorycznego.
Aby zapobiec błędom oceny, wynikającym z porozumiewania się oceniających między sobą oraz z zakłócania uwagi spowodowanego pracą innych oceniających, oceny powinny być dokonywane w specjalnych boksach (rys. .2-3.5). Boksy przedstawione na rysunkach mają wymiary zgodne z zalece-