regulacyjnego do wartości 2Uwe i przekazuje do obwodu wejściowego energię prądu magnesującego. Podstawowe przebiegi napięć i prądów w układzie z rys. 7.14 przedstawiono na rys. 7.15.
Przetwornicę w układzie przeciwsobnym przedstawiono na rys. 7.16. Jest to układ bardzo często stosowany. Niektóre problemy występujące w przetwornicach tranzystorowych zostaną bliżej przedstawione na przykładzie tego właśnie układu. Przebiegi napięć i prądów w układzie przy sterowaniu baz tranzystorów napięciem prostokątnym o czasie trwania tz = tw = T/2 przedstawiono na rys. 7.17. Gdy przewodzi tranzystor Tl znajduje się on w stanie nasycenia. Napięcie między jego kolektorem a emiterem jest rzędu 1 V. Prawie całe napięcie wejściowe jest przyłożone do połowy uzwojenia pierwotnego (t/we = U1 j). Na tranzystorze T2 panuje więc napięcie równe 2Uwe (UCET2 = — 2Uwe). Amplituda napięcia wyjściowego jest równa napięciu wejściowemu pomnożonemu przez przekładnię transformatora.
Napięcie wyjściowe stałe można określić z wzoru:
Rys. 7.17. Podstawowe przebiegi napięć i prądów w układzie z rys. 7.16, przy h = K = m
(7—85)
Z1
gdzie:
Uwe — napięcie źródła zasilającego,
UCE sm — napięcie nasycenia tranzystora przełączającego,
UF — spadek napięcia na przewodzącej diodzie prostowniczej, zl — liczba zwojów uzwojenia pierwotnego, z2 — liczba zwojów uzwojenia wtórnego.
Przyjmując, że UCEsa, i Ur wynosi 1 V, napięcie wyjściowe można określić wzorem przybliżonym:
Uwy = (Uwe-1)^—1 (7-86)
Zl
Rezystancja wyjściowa przetwornicy:
R
wy
(7—87)
zawiera trzy rezystancje składowe:
— rezystancję tranzystora w zakresie nasycenia RT,
— rezystancję diod prostowniczych R:, '
— rezystancję uzwojeń transformatora RTr, będącą sumą rezystancji uzwojenia wtórnego i przeniesionej na stronę wtórną rezystancji uzwojenia pierwotnego.
Wyraża się ona wzorem:
gdzie:
RT2 — przeniesiona na stronę wtórną rezystancja tranzystora Rr.
Sprawność układu jest zależna od wartości napięcia wejściowego Uwe i napięcia wyjściowego Uwy. Jest ona tym większa, im wyższe są te napięcia. Przy pominięciu strat przełączeniowych w półprzewodnikach i strat w transformatorze, sprawność przetwornicy można wyrażać wzorem:
7 =
U-
UWy+ 1
(7—89)
Wykresy sprawności określonej z wzoru (7—89) w zależności od napięcia wyjściowego Uwy przy różnych wartościach napięć zasilających Uwe przedstawiono na rys. 7.18. Przy napięciach wyjściowych niższych od 20 V sprawność raptownie spada.
251