CCF20110506014

obu kondensatorów, który został pobrany w poprzednim półokresie. Przy C, = C₂ = C zmiana napięcia na kondensatorze wynosi więc:

^at,--5S    <⁷-⁹⁴>

Przyjmując t — Tjl = 1/2/ (gdzie / jest częstotliwością pracy przetwornicy) i podstawiając / zgodnie z (7—93), otrzymujemy:

A U_c-

2P_n

1

2U_weCn 2/ 2U_wJCrj Pojemność C ma więc wartość:

P„

(7-95)

2U_wefyAU_c

(7-96)

7.3. PRZETWORNICE SAMOWZBUDNE

Przetwornice omawiane w poprzednim punkcie są układami sterowanymi zewnętrznie. Można je traktować jako impulsowe wzmacniacze mocy. W układach tych zarówno indukcja w rdzeniu transformatora, jak i częstotliwość pracy są ustalone w trakcie projektowania i nie zmieniają się przy zmianach parametrów obwodu. Odrębną klasę przetwornic stanowią generatory fali prostokątnej o sprzężeniu magnetycznym. W układach tych częstotliwość pracy zależna jest od napięcia zasilającego i parametrów transformatora. Ponieważ istotnym elemetem występującym w analizie pracy przetwornic samowzbudnych jest transformator, celowe może być wcześniejsze zapoznanie się z informacjami podanymi w rozdziale 11.

7.3.1. Przetwornice jednotranzystorowe

Najprostszym generatorem przebiegu prostokątnego o sprzężeniu magnetycznym, który może być wykorzystany jako przetwornica napięcia stałego, jest układ z jednym tranzystorem. Układ ten jest pokazany na rys. 7.23. (W lite-

raturze angielskiej przetwornica taka nazywa się ringing choke converter). Układ składa się z tranzystora przełączającego T i transformatora trójuzwojeniowego. Prąd obciążenia płynie poprzez diodę D. Do zacisków wyjściowych dołączany jest kondensator tłumiący tętnienia.

7.3.1.1. Działanie układu

Działanie przetwornicy jednotranzystorowej można wyjaśnić posiłkując się schematem zastępczym transformatora przedstawionym na rys. 11.5 (z pominięciem rezystora R). Podstawowe przebiegi napięć i prądów w układzie przed-

Rys. 7.24. Podstawowe przebiegi napięć i prądów w układzie z rys. 7.23

stawiono na rys. 7.24. W momencie podania na wejście układu napięcia zasilającego U_we prąd tranzystora zaczyna wzrastać. Dla obwodu zawierającego uzwojenie z, transformatora można napisać równanie:

U_we= L^+Rśc+Uce,,,    (7-97)

gdzie:

Lj — indukcyjność główna transformatora widziana od strony zacisków uzwojenia z_v

R, — rezystancja uzwojenia z_l

Napięcie U_x panującego na uzwojeniu pierwotnym transformatora z_t w przeciągu czasu t, ma wartość:

U\=U_we-U_CEsa    (7-98)

gdzie U_{CE sat} jest napięciem panującym na tranzystorze T w stanie nasycenia. Przyjmując, że rezystancja R₁ «X_Lv gdzie X_Ll = <oL_v oraz że U_CEsa, « U_we, z czego wynika:

17 Zasilanie urządz. 257