CCF20111010010

r

Niestety, zarówno kierownictwo polityczne państwa, jak i dowództwo wojskowe nie są w stanie zrozumieć znaczenia i konieczności tworzenia obrony terytorialnej, a wprost przeciwnie - na początku XXI w. j esteśmy świadkami katastrofalnej destrukcji podstaw obrony terytorialnej stworzonej w pierwszej dekadzie III RP. Stąd też upowszechnienie wiedzy o obronie terytorialnej stanowi główne wyzwanie w tworzeniu intelektualnych podstaw bezpieczeństwa narodowego Polski.

Na kanwie myśli sformułowanych przez N. Machiavellego, cieszącego się współcześnie zasłużoną sławą czołowego nauczyciela polityki państw, warto przywołać i zachęcić do poznania dzieła „polskiego Machiavellego”, jakim jest niewiele młodszy od niego Andrzej Frycz-Modrzewski (1503-1572), nasz najznakomitszy pisarz polityczny epoki Odrodzenia⁹⁵. W trosce o Ojczyznę, która mimo mocarstwowej pozycji w Europie przejawiała pierwsze oznaki upadku, opracował znakomite dzieło „O poprawie Rzeczypospolitej” (1551 r.). Dzieło to oparte również na doświadczeniach Rzymu stanowi bogate źródło uniwersalnej, ponadczasowej wiedzy i mądrości o funkcjonowaniu państwa w odniesieniu do Polski. Warto przytoczyć sformułowane przez A. Frycza-Mo-drzewskiego podstawy funkcjonowania sprawnego państwa. W księdze I „O obyczajach” w rozdziale trzecim „Jak Rzeczpospolitą w trwaniu po wieczne czasy zachować” stwierdza: Aby Rzeczpospolita w całości i godności zawsze mogła pozostać, trzeba do tego trzech rzeczy:

—    uczciwych obyczajów,

—    sprawiedliwych sądów,

i biegłości w sztuce wojennej.

Te trzy rzeczy do tego się sprowadzają, że dzięki biegłości w sztuce rw-jennej rzeczpospolita od nieprzyjaciół granic swoich obroni, a dobre obyczaje i sprawiedliwe sądy zapewnią jej porządek, dostatek i spokój wewnętrzny⁹⁶. Czyż nie tego potrzeba Rzeczypospolitej na początku XXI w.?

W odniesieniu do tworzenia bezpiecznej przyszłości, A. Ftycz-Modrzewski postuluje, by władza: ma też w czasie pokoju myśleć o bezpiecznej i godnej przyszłości tak swojej, jak i ludu swojego. Bo jak ujął poeta:

Szczęśliwy to kraj żyjący w pokoju,

co przyszłych lęka się wojen!

Dlatego ma się troszczyć król o wszystko, co jest potrzebne do prowadzenia wojny; to jest broń wszelką i zapasy prowiantu, a także odwiedzać miejsca szczególnie narażone na najazdy nieprzyjaciół.

⁹⁵    „Andrzeja Frycza-Modrzewskiego XVI-wieczni współcześni cenili wyżej niż mędrców starożytności”, S. Bratkowski: Inną przyszłość mi dajcie, Rzeczpospolita 18—19.06.2005 r.

⁹⁶    A. Frycz-Modizewski, O poprawie Rzeczypospolitej. Księga I, O obyczajach, Kielce 1997, s. 15-16.

7/1

Na zakończenie warto przytoczyć ocenę A. Frycza-Modrzewskiego⁹⁷ rangi wiedzy i mądrości: według Platona, Sokrates powiedział kiedyś, że nie ma większego dla Rzeczpospolitej szczęścia niż mądra władza. Ten zaś, co władzę sprawuje, nic dobrego ani pożytecznego uczynić nie zdoła, jeśli nie oprze się na wiedzy i mądrości^9S.

W poszukiwaniu owego oparcia się na wiarygodnej wiedzy i mądrości w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego Polski, nie sposób pominąć źródeł fenomenu Stanów Zjednoczonych, czyli nieustannego wzrostu od 2,5 min społeczności kolonii brytyjskiej w Ameryce Północnej (1775 r.) do pozycji jedynego, niekwestionowanego supermocarstwa na początku XXI w., przed którym stoi wyzwanie, by razem z sojusznikami zapewnić bezpieczną przyszłość globu. Poznanie źródeł wiedzy i mądrości, na których oparł się słynny amerykański pragmatyzm", konieczne jest nie tylko dla określenia podstaw wiedzy i mądrości w tworzeniu bezpieczeństwa Polski, ale równocześnie dla zrozumienia przyczyn trwającego upadku Europy, którą w XX w. ratowała inlei wencja i obecność wojsk amerykańskich. Nasze państwo z racji kluczowego dla bezpieczeństwa Europy położenia geostrategicznego, w tym graniczenia z ekspansjonistycznym mocarstwem rosyjskim, nie może kontynuować popełniania własnych błędów bezbronności, jak i naśladować bezbronności I iuropy Zachodniej¹⁰⁰.

Podwaliny skuteczności amerykańskiej państwowości zostały ukształtowane podczas Konwencji Konstytucyjnej (28.05-17.09.1787 r.). Czym była i jak działała Konwencja w odróżnieniu od naszego Sejmu Czteroletniego¹⁰¹? W ujęciu prof. S. Filipowicza, Konwencja Konstytucyjna (...) zgromadziła znawców historii, ludzi, dla których argumenty odwołujące się do przyszłości miały rozstrzygające znaczenie. Większość jej uczestników „ charakteryzowała biegła znajomość historii antycznej Grecji i Rzymu, konfederacji republik a także historii Anglii, co najmniej od epoki Elżbietańskiej (...)

^1,1 Tamże, s. 62-63.

⁹⁸    Tamże, s. 136.

⁹⁹    Pragmatyzm (gr. Pragma, D. pragmatos + działanie, czynność) - kierunek filozoficzny powstały w końcu XIX w. w Ameryce, głoszący hasło „zbliżenia filozofii do życia”, postulujący praktyczny sposób myślenia i działania, metody krytycznego rozsądku i nauk doświadczalnych „uzależniający prawdziwość twierdzeń od ich praktycznych skutków. Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1972, s. 596.

ido p_or Ocena ówczesnego sekretarza generalnego NATO G. Robertsona: „Europa pozostaje militarnym Pigmejem”, Polska Zbrojna z 27.01.2002 r.

¹⁰¹ Por. „Dwa lala upłynęły na przemawianiu (...) ludzie bardziej popędliwi niż mądrzy, zlor/c czyli Rosji, którą należałoby pobić a nie obrzucać obelgami (...). Triumfowaliśmy, podczas gdy nieszczęście stało u progu. Wzniesiony gmach powszechnego dobra miał wątle fundamenty, nic wspierał się na bagnetach (...)., Wiridiana Fiszcrowa (1761 1826), cyt, za: J, Robert Nowak, op. cit., s. 76.

di