CCF20111010012

Przed odpowiedzią na te pytania warto przedstawić chociaż zarys postaci Clausewitza i „okoliczności” powstania fundamentalnego dzieła strategii. Trzeba wiedzieć, że nie był on tylko akademickim myślicielem i jego dzieło nie zrodziło się z jego dywagacji rozumowych. Clausewitz był doświadczonym żołnierzem¹ '⁴, obserwatorem i współuczestnikiem wojen napoleońskich, w czasie których dokonał się przełom strategiczny (tradycyjnej strategii w nowoczesną strategię). Ponadto Clausewitz przeanalizował około 130 bitew (w tym kampanie Jana III Sobieskiego-przyp. aut.), aby stworzyć konieczną dla teoretycznych uogólnień bazę doświadczeń"’.

Fenomen ponadczasowej wielkości i wartości działa Clauzewitza tkwi w filozoficznym, polityczno-społecznym i wojskowym ujęciu właściwości i prawidłowości wojny, w tym wojny nowoczesnej prowadzonej przez narody, w odróżnieniu od dotychczasowych tzw. wojen dynastycznych, wszczynanych i prowadzonych przez władców. Ponadto ostateczną konsekwencjąfilozofii Clausewitza jest to, żeby dowódcy i menedżerowie nie tylko myśleli w trakcie formułowania strategii, ale żeby doszli do etapu, na którym będą myśleć kategoriami strategii "⁶.

Strategia Clausewitza stanowi dla Polski wiarygodne źródło wiedzy i mądrości przydatne w rozwiązywaniu problemów tworzenia bezpieczeństwa narodowego. Równocześnie nowoczesna strategia wojskowa Clausewitza umożliwia Polakom obiektywną ocenę strategicznych przyczyn „piorunującej klęski wrześniowej”, co stanowi konieczny watunek ostatecznego pozbycia się kompleksu niemożności i niewiary we własne zdolności obronne. Ostatnie zdanie zawarte w dziele „O wojnie”: A ten kto przeoczy możliwość, zapatrzywszy się na niemożliwość jest głupcem¹ '⁷, jest cennym lekarstwem na polski kompleks niemożności.

I iotarcie do elit politycznych i wojskowych ze strategiczną wiedzą i mądrością Clausewitza zawartąw ponadosiemsetstronicowym dziele „O wojnie” jest działaniem w pełni zasadnym. Dla Polaków szczególne cenne i niezbędne są, jak to określił sam Clausewitz, „baryłki rzetelnego kruszcu” odnoszące się do środków strategicznych obrony państwa. A one zawarte sąna... ośmiu stronach księgi szóstej rozdziału szóstego, z których dwie strony Clausewitz poświęcił... Polsce, a ściślej analizie przyczyn upadku Polski w XVIII w. i próżności wysiłków ewentualnych sojuszników przy udzieleniu Polsce pomocy, wobec jej słabości i niezdolności do obrony. Słabości XVlII-wiecznej Polski, które od blisko dwustu lat służąza klasycznąprzestrogę strategiczną dla całego świata,

¹¹⁴    Por. D. Schossler, Clausewitz, Lublin 1995.

¹¹⁵    Tamże, s. 96.

¹¹⁶    Tiha von Ghyczy, Bolko von Oetinger, Christopher Bassford: Clausewitz o strategii, op. cit., s. 59.

¹¹⁷    C. v. Clausewitz, O wojnie, op. cit., s. 813.

powinny być znane całemu społeczeństwu polskiemu. Interesujące są zwłaszcza dwie oceny ówczesnej Polski.

Pierwsza dotyczy oceny przywódców Polski: ich nikczemne obyczaje państwowe i niezamierzona lekkomyślność szły ręka w rękę i w ten sposób pędzili wprzepaść"^. Druga odnosi się do stanu obrony Polski: bezbronny step (...) droga publiczna, po której stale grasowafy obce wojska"⁹.

O tym, że w prosty sposób można popularyzować wiedzę i mądrość nowoczesnej strategii C. v. Clausewitza świadczą zabiegi dwóch czołowych promotorów członkostwa Polski w NATO: Jana Nowaka-Jeziorańskiego i prof. Zbigniewa Brzezińskiego o uświadomienie Polakom konieczności oparcia bezpieczeństwa narodowego na własnych środkach obrony¹²⁰, zgodnie ze środkami strategii obrony państwa Clausewitza.

Zatem znajomość strategii Clausewitza powinna być podstawą wiarygodności i kompetencji osób funkcjonujących w obszarze wiedzy¹²¹ i praktyki strategii bezpieczeństwa narodowego, w tym szczególnie strategii obrony narodowej i strategii wojskowej.

Zaprezentowane dzieła światowych olbrzymów myśli strategicznej N. Ma-chiavellego i C. v. Clausewitza to tylko dwa, ale najbardziej wiarygodne, fundamentalne i powszechnie uznane źródła wiedzy i mądrości, konieczne dla tworzenia bezpieczeństwa narodowego Polski, zaczerpnięte z całej skarbnicy ogólnoświatowych¹²² i polskich¹²³ źródeł.

1.3.3. Przyczyny błędów w organizacji bezpieczeństwa narodowego

Jeśli przez tysiące lat, w nieustannym ciągu wojen, klęsk żywiołowych, katastrof technicznych, rewolucji, epidemii, tragedii społecznych (nędzy,

¹¹⁸ Tamże, s. 449.

Tamże, s. 450.

¹²⁰    Prof. Z. Brzeziński w oparciu o strategię C. v. Clausewitza sformułował Nlrnlcgn/na ton cepcję obrony Polski: „Niewielka, ale nowocześnie wyposażona i nowocześnie wyszkolona itinilii zawodowa i oparta na powszechnym obowiązku służby wojskowej armia terytorialna, czyli tu min krajowa, która nie tylko bronić będzie swego rejonu czy swego miasta przed zajęciem go przez nieprzyjaciela, ale będzie mu zadawać ciosy, nękać go i wyrządzać straty w wypadku ukupnrp", w: Jan Nowak-Jeziorański, Polska wczoraj, dziś i jutro, op. cit., s. 240,

¹²¹    Por. W swej najnowszej książce „Polityka i siła” prof. K. Kuźniar poświęca wiele iiiIoJm a C. v. Clauscwitzowi stwierdzając, iż „Niczego większego w historii strategii nie napisano ani pi. > .1 nim, ani po nim” (s. 46).

¹²²    Por. Dzielą Sun Tzu, Napoleona, A. Bcaufra, liddcll Harta, II Kissingura, I Slrniuiiii i innych.

¹²¹ Por. Dzieła A. Frycza Modrzcwsicgo, P, Skargi, T, Kościuszki, S, Staszica, .1 Pllsuilnkli po, Dmowskiego, W. Sikorskiego, F. Skibińskiego, li. Chuchy, S. Wyszyńskiego, lana Pawia II, Z. Brzezińskiego, J. Nowak-Jeziorańskiego, braci Aleksandra i ojca Józefa Marli Ihichcńakloh, R. Kuźniara, A. Targowskiego i innych.

39