46
będzie większa od twardości ogólnej, to badana woda zawiera wodorowęglan sodowy lub potasowy. Znaczna zasadowość alkaliczna nie jest pożądana w wodach zasilających kotły parowe, gdy? wodorowęglan sodowy podczas odparowywania wody w kotle rozkłada się na dwutlenek węgla i zasadę sodową w myśl ogólnego równania:
NaHCOj = NaOH + C02 (51)
Wydzielony dwutlenek węgla jest agresywny i powoduje korozję kotłów parowych. Zasadowość alkaliczna jest również niepożądana w wodach użytkowych, gdyż neutralizuje kwasowość soku żołądkowego, co powoduje zwiększone jego wydzielanie i może prowadzić do wrzodu żołądka.
7.4.1. Przykłady i zadania
Przykład 1. Obliczyć zasadowość alkaliczną wody (w mval/dm^), jeżeli zasadowość M = 6,0 mval/dm^, a twardość ogólna tej wody wynosi 13,4 °tw.
Rozwiązanie
Jeżeli woda naturalna ma zasadowość M większą niż twardość ogólna (w tych samych jednostkach), to w wodzie występuje zasadowość alkaliczna, którą oblicza się z różnicy zasadowości i twardości ogólnej:
Zasadowość alkaliczna = zasadowość M - Twq (w mval/dm^)
Po podstawieniu wartości do wzoru otrzymujemy:
zasadowość alkaliczna = 6,0 - = 6,0 - 4,8 = 1,2 mval/dm^.
Przykład 2. Zasadowość wody M wynosi 400 mg/dm'* CaCO,, a twardość ogólna 11,2 °tw.
■5 3
Obliczyć ilość NaHCOj w mg/dm .
Rozwiązanie
Zasadowość alkaliczną powoduje wodorowęglan sodowy. Ilość wodorowęglanu sodowego (w mg/dm'*) obliczamy z zasadowości alkalicznej mnożąc jej wartość (w mval/dm'*) przez miligramorównoważnik wodorowęglanu sodowego:
zasadowość alkaliczna = - ^‘b = “ 4,0 = 4,0 mval/dm*
miligramorównoważnik NaHCO, = 84, stąd:
3 x
ilość wodorowęglanu sodowego = 4,0 • 84 = 336 mg/dm NaHCOj.
Przykład 3. Obliczyć zasadowość alkaliczną wody (w mval/dm*) i ilość (w mg/dm'*) wodorowęglanu sodowego, jeżeli zasadowość M tej wody wynosi 6,5 mval/dm*, a ilość jonów wapnia 70 mg/dm* Ca^+ i magnezu 30 mg/dm* MgO.
Rozwiązanie
Zawartość Ca = 70/20 = 3,5 mval/dm*, zawartość Mg = 30/20 = 1,5 mval/dm*, razem twardość =5,0 mval/dm*.
Zasadowość alkaliczna = 6,5 mval/dm* - 5,0 mval/dm* = 1,5 mval/dm*.
1 mval NaHCOj = 84 mg,
ilość NaHCOj = 1,5 mval/dm* • 84 = 126 mg/dm*.
Zadanie 1. Obliczyć zasadowość alkaliczną wody (w mval/dm*), jeżeli zasadowość M = 4 mval/dm*, a twardość ogólna = 8,4 "tw.