143
Wykonanie oznaczenia
Do kolby stożkowej o pojemności około 300 cm5 (kolby stożkowe do oznaczania utle-nialności muszą być dokładnie wymyte mieszaniną chromową i używane wyłącznie do oznaczania utlenialności) odmierzyć pipetą 100 cm3 badanej wody (lub mniejszą ilość, jeżeli woda jest zanieczyszczona, dopełnić do objętości 100 cm3 wodą destylowaną), dodać 10 cm3 roztworu kwasu siarkowego (3) i 10 ca3 roztworu nadmanganianu potasowego (5). Roztwdr zmieszać, kolbę wstawić do wrzącej łaźni wodnej i ogrzewać w niej prdbkę przez 30 min. Po wyjęciu prdbki z łaźni wodnej dodać natychmiast z biurety dokładnie 10 cm3 roztworu szczawianu sodowego (4), wymieszać i po odbarwieniu miareczkować na gorąco roztworem nadmanganianu potasowego (5) do wystąpienia słabo różowego zabarwienia, utrzymującego się przez kilka minut. Jeżeli ilość zużytego roztworu nadtanganianu potasowego (5) wyniesie ponad 5 cm3, oznaczenie należy powtórzyć biorąc do ponownego oznaczenia mniejszą ilość wody badanej. Po uzupełnieniu próbki do 100 cm3 wodą destylowaną wykonujemy oznaczenia.
Obliczanie wyników
Utlenialność wody obliczyć w mg/dn3 O2 według wzoru:
x . 0,l-(a - b)-1000 (209)
w którym:
a - ilość roztworu 0,0125 n zużyta na zmiareczkowanie próbki wody, cm3,
b - ilość roztworu 0,0125 n KMnO. zużyta na utlenienie związków organicznych zawartych
w 100 cm wody destylowanej, cm (poprawka ta zwykle wynosi 0,3-0,4 cm roztworu
KMnO.),
ą 3
V - objętość próbki wody użyta do oznaczenia, cm .
Uwaga. Jeżeli woda zawiera znaczne ilości jonów Fe2+ i NOl, to od wyniku utlenial-
Ł 2+
ności należy odjąć poprawki na utlenialność żelaza i azotynów: 1 mg Fe zużywa
0,14 mg 02, 1 mg NN0' zużywa 1,14 mg 02.
7.23.2. Oznaczanie utlenialności w środowisku alkalicznym
Zasada oznaczania
Zasada oznaczania polega na utlenieniu związków organicznych i nieorganicznych zawartych w wodach za pomocą nadnanganianu potasowego w środowisku alkalicznym w temperaturze wrzenia wody. Dodany nadmiar nadmanganianu potasowego i wydzielony podczas reakcji dwutlenek manganu (Mn02) odmiareczkowuje się szczawianem sodowym w środowisku kwaśnym. Reakcje w roztworze alkalicznym przebiegają zgodnie z równaniami:
2KMn0. + H„0 = 2Hi0o + 2K0H + 30 4 2 2 |
(210) |
NH2-CH2-C0OH + 30 = NH3 + 2C02 + ^0 |
(211) |
Mn0„ + C„02' + 4H+ = Mn2+ + 2C0„ + 2Ho0 2 2 4 2 2 |
(212) |
2Mn0‘ + 5C2O4' + 16H+ = Mn2+ + 10C02 + 8H20 |
(213) |