144
Na utlenianie związków organicznych w środowisku alkalicznym zużywana jest większa ilość nadmanganianu potasowego niż w kwaśnym, gdyż nadmanganian potasowy redukuje się tylko do tlenku manganowego. Jednak wyniki uzyskane dwoma metodami są zbliżone, ponieważ powstały tlenek manganowy podczas miareczkowania w środowisku kwaśnym redukuje się wobec kwasu szczawiowego do Mn^+.
Odczynniki
1. Roztwór wodorotlenku sodowego. W 1000 cm'5 wody destylowanej rozpuścić 500 g NaOH. Pozostałe odczynniki jak w metodzie oznaczania utlenialności w środowisku kwaśnym (p. 7.23.1).
Wykonanie oznaczenia
Do kolby stożkowej o pojemności około 300 cm5 należy odmierzyć 100 cm'5 lub mniejszą ilość badanej wody i dopełnić wodą destylowaną do 100 cm5, dodać 0,5 cm5 roztworu
NaOH (1) i 10 cm5 roztworu KPhO.. Ogrzewać we wrzącej łaźni wodnej przez 30 min. Po
ł 3 3
wyjęciu kolby dodać natychmiast 10 cm roztworu kwasu siarkowego (3) i 10 cm roztworu
szczawianu sodowego (4), wymieszać i po odbarwieniu odmiareczkować na gorąco nadmiar
szczawianu sodowego za pomocą roztworu nadmanganianu potasowego (5) do wystąpienia
jasno różowego zabarwienia.
Obliczanie wyników
Utlenialność wody w środowisku alkalicznym należy obliczyć według wzoru jak w p. 7.23.1.
7.24. Chemiczne zapotrzebowanie tlenu
Dokładniejszą charakterystykę zanieczyszczeń wody związkami organicznymi można otrzymać oznaczając tzw. chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT), polegające na stosowaniu do utlenienia różnych utleniaczy, jak dwuchromian potasowy (K^C^O-p, jodan potasowy (KIOj) i inne. Opisana utlenialność wody jest również jednym ze sposobów oznaczania ChZT, przy którym do utlenienia związków organicznych w wodzie stosuje się nadmanganian potasowy.
Zatem chemiczne zapotrzebowanie tlenu jest to pojęcie umowne i oznacza ilość tlenu (w mg/dm5 O2) pobranego z utleniacza Cw umownych warunkach) na utlenienie w wodzie związków organicznych, jak i niektórych nieorganicznych (np. soli żelazawych, azotynów, siarkowodoru i innych). ChZT musi być wykonane w ściśle określonych warunkach, gdyż stopień utlenienia związków organicznych może się zmieniać w szerokim zakresie, zależnie od stosowanego utleniacza, jego stężenia, temperatury i czasu reakcji. Spośród kilku stosowanych metod oznaczania ChZT najbardziej zbliżone do teoretycznego zapotrzebowania tlenu na utlenienie związków organicznych uzyskano przez stosowanie dwuchromianu potasowego jako utleniacza. Metoda dwuchromianowa daje wysoki stopień utlenienia związków organicznych C95-100%) wartości teoretycznej dla większości związków organicznych. Poza tym w metodzie tej ulegają chemicznemu utlenieniu również i te związki, które są odporne na działanie drobnoustrojów. W związku z tym wartości ChZT,