CCF20131128024

III

Wzrastanie z wiekiem wysokości i masy cśafa

Progresywna faza rozwoju człowieka obejmuje dwie dekady życia, w których ma miejsce szereg przeobrażeń strukturalnych i funkcjonalnych na poziomie komórkowym, tkankowym, "z-ządowym i organizmalnym.

W procesie rozwoju wyróżnia się zazwyczaj składowe tego procesu: wzrastanie, tj. :~ianyo charakterze ilościowym, różnicowanie i dojrzewanie-zmiany jakościowe i poja-wznie się określonych funkcji. Pojęcia te wyrażają jednak tylko różne aspekty tego samego rocesu rozwojowego.

Najbardziej charakterystyczną właściwością okresu progresywnej ontogenezyjestwzra-z* ez wiekiem wysokości i masy ciała, a także poszczególnych jego wymiarów i odcinków, zrz. czym szybkość wzrastania z wiekiem, czyli tempo wzrastania, jest nierównomierne.

Zjawisko przyspieszonego wzrastania w pewnych okresach, a zwolnionego w innych, z*ane rytmem wzrastania, można zaobserwować na podstawie zamieszczonych w tabeli I a • dealizowanych danych, pochodzących z badań dzieci i młodzieży krakowskiej.

Analizując krzywe wykreślone na podstawie danych z tabeli 1 można prześledzić so.-.ne aspekty rozwoju:

kinetykę rozwoju, tj. poziom i kierunek rozwoju - na podstawie średnich arytmetycznych wysokości i masy ciała w kolejnych przedziałach wieku,

dynamikę (tempo) rozwoju - na podstawie średnich przyrostów rocznych wysokości masy ciała,

rytmiczność rozwoju - występowanie okresów szybkiego i zwolnionego wzrastania.

^Drzebieg procesów rozwojowych jest zróżnicowany w zależności od płci. Różnice w po-z : — ie i rytmice wzrastania między chłopcami i dziewczętami określa się jako dymorfizm Ościowy wzrastania.