CCF20131128045

48 Maria Chrzanowska, Stanisia*

graficzna metoda oceny wieku rozwojowego i proporcji wagowo-wzrostowych :• -

zwalająca na określenie wieku morfologicznego i stopnia jego zgodności lub niezgodnzsi z wiekiem chronologicznym, a także proporcji wagowo-wzrostowych, metoda tablic lub siatek centylowych, oparta na medianie i centylach (patrz ryc. 15-'.% rozdz. V).

Przy jednorazowej ocenie wieku morfologicznego wyniki pomiarów badanego porównać z odpowiednimi normami w postaci tabel lub siatek centylowych i odczytać w którym wielkość cechy, np. wysokości ciała odpowiada medianie (patrz siatki cent\ ryc. 15-18). Jeżeli wiek morfologiczny określany jest na podstawie dwóch cech, to się proste uśrednienie:

Wiek morfologiczny = (wiek wysokości + masy ciała) : 2

Powyższe postępowanie jest w miarę poprawne jedynie wówczas, gdy istnieje ~ rozbieżność między wiekiem wysokości a wiekiem masy ciała.

Jeżeli dziecko badane było w sposób ciągły, to przez naniesienie na siatkę cent\ i połączenie kilku punktów odpowiadających kolejnym wynikom pomiarów dokonywa' w określonym wieku kalendarzowym, otrzymamy krzywą indywidualngo rozwoju • przebieg na tle kanałów centylowych możemy analizować z punktu widzenia po tempa i harmonijności rozwoju.

Metoda morfologiczna oceny wieku rozwojowego jest na tyle prosta i uniwersales może być stosowana powszechnie z pewnymi jednak zastrzeżeniami. Pamiętać bov.r należy, że wysokość ciała dziecka w chwili badania zależy zarówno od genetycznie zae minowanego tempa rozwoju, jak i od (niezależnie od tempa) genetycznie zdeterminov.; dorosłej wysokości ciała. Może się zdarzyć, iż niski poziom rozwoju wysokości ciała dz będzie interpretowany jako opóźnienie rozwojowe, podczas gdy faktycznie może on wyi z dziedziczonej po rodzicach niskorosłości. Dlatego też jest wskazane, aby ocena rcr biologicznego przy użyciu kryterium morfologicznego była dokonywana z uwzględni wysokości ciała ojca i matki.

2. Kryterium zębowe oceny wieku rozwojowego -wiek zębowy

Przy ocenie bierze się pod uwagę liczbę wyrżniętych zębów u badanego lub ich kate (od ok. 6 mieś. do 2,5 roku życia - zęby mleczne, od 5-6 do 14-15 r. życia - zęby stałe Wiek zębowy dziecka określa się więc przez porównanie:

- łącznej liczby zębów stałych u dziecka badanego z przeciętną liczbą zębów st w populacji porównawczej,

wieku kalendarzowego wyrzynania się zębów poszczególnych kategorii u badam_ dziecka z przeciętnym wiekiem wyrzynania się tych samych zębów w populacji sta-^-wiącej układ odniesienia.

Zamieszczone poniżej tabele i siatki centylowe dotyczą zębów stałych, bez trzonowe^ trzeciego (M3), który wyrzyna się w zasadzie po zakończeniu procesów rozwojowych nie wyrzyna się w ogóle.