CCF20131128062

.11. Wpływ czynników endo- i egzogennych na poziom rozwoju biologicznego 65

Nasilenie zmian sekularnych określa się wielkością przyrostu danej cechy na dziesięciolecie (dekadę).

Obliczanie wielkości przyrostów na dekadę dla danej grupy wiekowej:

Przyrost na dekadę =

różnica między średnimi kolejnych serii

odstęp lat między seriami

Przedstawienie przyrostu na dekadę w procentach, w stosunku do wymiaru cechy w serii wcześniejszej, przyjętego za 100%, umożliwia porównywanie nasilenia trendu w zakresie różnych cech.

Antropologiczne badania poborowych w ostatnim trzydziestoleciu (Bielicki i wsp. 1997) wskazują na utrzymywanie się nadal dużego tempa zmian sekularnych w populacji polskiej ryc. 23) oraz społecznego gradientu wysokości ciała (ryc. 24).

wys. ciała [cm]

178

176

176,9

175,3

174

173,2

172

170 -    170,5

Lata

168

1965

1976

1986

1995

Tempo

2,4 cm na dekadę

2,1 cm na dekadę

1,8 cm na dekadę

Ryc. 23. Trend sekularny wysokości ciała poborowych w okresie 1965-1995 (wg Bielickiego i wsp. 1997)