XI. Podstawa ciata. Rozwój ontogenetyczny oraz metody oceny 119
d) Za pomocą aparatury pomiarowej
- metoda fotometryczna (za pomocą zdjęć fotograficznych na kratownicy),
- sferosomatyczna (trójwymiarowa analiza wskaźników antropometrycznych wg Wo-lańskiego),
- antropostereometryczna wg Jachowicza (1959), kartograficzna (pomiary krzywizn kręgosłupa) i inne.
Nowsze metody:
- technika Moire (Mory) fotogrametria przestrzenna,
- metoda ISIS (Integrated Shape lnvestigation System) optyczna stereo-fotogrametryczna technika (kamera, projektor światła, markery na ciele, komputer), służąca głównie do badania krzywizn kręgosłupa w płaszczyznach strzałkowej i czołowej,
- „Posturometr - S" Śliwy (1993), metoda oparta na pomiarach sferosomatycznych i komputerowym zapisie wybranych punktów antropometrycznych za pomocą trój-płaszczyznowego markera na ruchomej dźwigni,
- techniki rentgenograficzne w pozycji stojąc, głównie do pomiarów kątów, lini lub łuków krzywizn i skrzywień kręgosłupa na zdjęciach radiologicznych (w płaszczyźnie: przednio-tylnej, metodą Cobba, Fergussona, Grucy lub bocznej np. za pomocą specjalnej linijki Aru-Arc, lub równoległej linijki radiograficznej),
- technika elektromiografii (EMG) (Skaningowa elektomiografia czynności mięśni przykręgosłupowych, Paraspinal EMG Scanning),
- technika tomografii komputerowej (KT): dwu lub trójwymiarowe badanie za pomocą promieni X (Roentgena) (2-D CT, 3-D Helical CT) głównie do badania asymetrii struktur kostnych kręgosłupa,
- rezonans magnetyczny (Magnetic Resonance Imaging, MRI) do obrazowania zarówno tkanek miękkich, jak i twardych.
e) Inne wybrane metody pomiarowe badania narządu ruchu związane z postawą ciała:
1. Punkty antropometryczne, wyznaczające linie poziome i pionowe postawy ciała:
A. Rzut tylny (norma dorsalis):
Cervicale (c) - punkt położony najbardziej ku tyłowi na wyrostku kolczystym siódmego kręgu szyjnego (C7).
Mastoideale (ms) - punkt położony najniżej na szczycie wyrostka sutkowatego kości skroniowej.
Akromion (a) - punkt położony najbardziej bocznie i ku górze na krawędzi zewnętrznej wyrostka barkowego łopatki.
Infrascapulare (ins) - punkt najniższy na dolnym kącie łopatki.
Illiospinale posterior (isp) - punkt najbardziej wystający ku tyłowi na kolcu biodrowym tylnym górnym (spina illiaca posterior superior), „dołeczki Wenus".
Sacrale (s) - punkt położony najbardziej ku tyłowi w linii pośrodkowej tylnej, na linii wyrostków kolczystych kości krzyżowej, zwykle na początku szpary pośladkowej.
B. Rzut boczny (norma lateralis):
Basauriculare (bas) - punkt położony pośrodku dolnej krawędzi otworu przewodu słuchowego wewnętrznego.