W obliczeniach z wykorzystaniem reguły mieszania należy roztwory podawać w jednostkach wagowych -m, gdy ich stężenia podawane są w procentach. Jednostki objętościowe-V stosuje się
■3
dla roztworów o stężeniach wyrażonych molxdm' .
Gdy przed zmieszaniem roztwory są w różnych jednostkach, należy przeliczyć stężenia, aby w obu roztworach wyrażone było w tych samych jednostkach.
Do obliczeń stężenia lub ilości takich samych roztworów potrzebnych do zmieszania lub rozcieńczania można posługiwać się metodą krzyżowa, która również wynika z reguły mieszania.
c, ni=( cx — c2)
Cx
c2 n2 = ( ci - cx)
ni - ilość roztworu o stęż. Ci (wyższym ), masie -mi lub objętości- Vi
n2 - ilość roztworu o stęż. c2 ( niższym ). masy - m2 lub objętości - V2
ci - stężenie ( w % lub mol-dm°) wyższe c2 - stężenie ( w % lub mol • dm"3 ) niższe ( gdy czysty rozpuszczalnik c2 = 0) cx - stężenie po zmieszaniu ( % lub mol -dirf’)
ni + n2 jest sumą roztworów zmieszanych ( w odpowiednich jednostkach ) i określa proporcję pomiędzy roztworami.
Aby otrzymać roztwór o stężeniu -cx, należy ni jednostek masowych ( objętościowych) roztworu -ci, zmieszać z n2 jednostkami masowymi (objętościowymi) roztworu -c2 lub czystym rozpuszczalnikiem.
Przykład 1.
Ile gramów- 40% roztworu należy dodać do 120g roztworu 20 %, aby otrzymać roztwór 25%. Dane:
m 1 - masa roztworu o stężeniu C| = 40% ( nieznana ) m2 - masa roztworu o stężeniu c2 = 20% = 120g cx - roztwór 25% jaki chcemy uzyskać
a) z wzoru -9:
m\ _ Cx ~ c2
m2 c, — c x
m, 25 - 20 m, 5
-=-=>-= — => m
120 40-25 120 15
— •120 = 40 # 15
b) metoda krzyżowa
Ci mi = cx - c2 => 25 - 20 = 5g
\ ż1
cx
7> \
c2 m2 = C|-cx=i> 40-25 = 15g.
Roztwór 25% otrzymamy po zmieszaniu roztworów w proporcji masowej: mi / m2 = 5 / 15
9