CCI00022

Zdaniem Marii Grzywa k - "Kaczyńskiej jednvm z podstawowych żródd niepowodzeń szkolnych są różnice między uzdolnieniami i zamiłowaniami poszczególnych uczniów w cym samym wieku. Różnice te utrudniają szkole peir.e wykorzystanie możliwości intelektualnych zarówno dzieci bardzo zdolnych, jak i mniej zdolnych. Wskutek tych rozbieżności powstaje szereg konfliktów między dzieckiem a szkolą. Dlatego dzieci z tego powodu np w aga rują. -darnią itp. Zaburzenia w zachowaniu dziecka powodują niepowodzenie szkolne. Przyczyną ego jest zazwyczaj inny rodzaj zdolności dziecka, niż ten. którego wymaga szkoia. Wniosek lutorki jest- taki, te korelacja między niepowodzeniem szkolnym a złym zachowaniem dzieci est wyższa niż związek ich inteligencji ze sprawowaniem.

Współcześni autorzy dostrzegają potrzebę zbliżenia programów nauczania do społecznie i warunkowanych zainteresowań i potrzeb dzieci oraz młodzieży, podkreślają tez konieczność jdpowieduiego kształtowania tych potrzeb i zainteresowań, dostosowania ich do celu i varuaków świadomych i planowych oddziaływań wychowawczych

V. T. Poffenberger i F. L. Carpenter badai: wpływ woli na uzyskiwane przez uczniów wyniki nauczania, stwierdzili brak korelacji, miedzy tymi czynnikami. Okazało się. że uczniowie o inteligencji niewspółmiernie wysokiej'w stosunku do postępów w nauce uzyskiwali w badaniach testowych dobre i bardzo debrę wynik: właśnie w tym zakresie. Nowsze badania ujawniły ścisły związek między siir.ą wcią a postępami uczniów w nauce.

•lamin 7ramer zwraca uwagę na fakt. że nieprzestrzeganie zasad higieny szkolnej oraz higieny syc hic znaj. np. nadmierne obciążenie uczniów różnorodnymi obowiązkami i pracami, jest iejećńokrotnie przycina niepowodzeń szkolnych,

ego zdaniem są rez źródłem braku, postępu w nauce występujące u dzieci zaburzenia enWcowe. Istotną przyczyną są cez braki \v ćunktionowaniu procesów*poznawczych u dzieci młodzieży: brak motywów uczenia się, powolne tempo myślenia, przeżywanie stanów epresyjno - lękowych, szybkie męczenie się wykonywana, pracą itd.

'pływ;- ma też niezbyt dobrze zorganizowana praca pedagogiczna: Niektórzy wprawdzie skazują na celowość przystosowania cej pracv, np. do już istniejących potrzeb i '.interesować dzieci, równocześnie jednak rie doceniają, możliwości odpowiedniego izbudzania, kształtowania i rozwijania intelektualnych potrzeb i zainteresowań uczniów.

fc⁰mów;cżvniiikri^d^    szkolnych. 7

Czynnikiem decydującym o szkolnych losach uczniów jest praca dydaktyczno -/chowa wcza, świaćomy i celowy wysiłek pedagogiczny. Do zespołu czynników daktycznych należą: treść, metody i środki nauczania, system zasad dydaktycznych tpektowany przez nauczycieli, różne sposoby alcywizowanla uczniów na lekcji oraz w czasie jęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych, poziom zawodowych kwalifikacji nauczycieli, ich zycja społeczna, itd.

Ina. z podstawowych przyczyn dydaktycznych zjawiska niepowodzeń szkolnych jest ywny, uniformistyczny • system nauczania. Utrudnia on indywidualizowanie pracy daktyczno - wychowawczej, w widu przypadkach .uniemożliwia łączenie nauki szkolnej z nem i społecznie uwarunkowanymi potrzebami dzieci i młodzieży, skazując na powodzenie uczniów najsłabszych, a i najlepszym nie stwarza warunków umożliwiających pełny rozwój.

DYDAKTYKA

:?Mi-Niepowodzenia szkolne^mówiąc o nich mamy na myśli sytuacje, w których występują wyraźne rozbieżności między wymaganiami wychowawczymi i dydaktycznymi szkoły a zachowaniem uczniów oraz uzyskiwanymi przez nich wynikam nauczania.

( brakuje niepowodzeń dydaktycznych)

^(Niepowodzenia ukryte- występują wówczas, gdy nauczyciele nie dostrzegają braków w wiadomościach, umiejętnościach i nawykach uczniów, mimo że braki tego rodzaju - z punktu widzenia celów oraz programów nauczania- rzeczywiście istnieją. Niepowodzenia ukryte prowadza zazwyczaj do nie[powodzeń jawnych.

Niepowodzenia jawne- z tym rodzajem niepowodzeń szkolnych mamy do czynienia, gdy nauczyciel stwierdza określone braki w opanowywanej przez ucznia wiedzy i w rezultacie ocenia wyniki jego pracy jako „ niedostateczne”.

68v Odsiew szkolny**

Powstawanie: w przypadku, gdy ocena niedostateczna nie obejmuje całorocznej pracy ucznia, lecz odnosi się do rezultatów uzyskanych przez niego np. w ciągu pierwszego semestru nauki, stanowi ona wskaźnik tzw. jawnego opóźnienia przejściowego. Wczesne wykrycie przez szkołę tego opóźnienia oraz podjecie środków mających na celu zlikwidowanie go - to zabiegi, dzięki którym można uchronić ucznia przed powtarzaniem danej klasy. Jeżeli ocena niedostateczna odnosi się do wyników całorocznej pracy ucznia, musi on na ogól powtarzać klasę- staje się uczniem drugorocznym.

Zjawisko drugoroczności i wieloroczności prowadzi dość często do odsiewu szkolnego -tzn. do całkowitego przerwania przez ucznia nauki w szkole przed jej ukończeniem. Skutki niepowodzeń:

Skutki społeczne- o tych skutkach świadczy odsiew ze szkół podstawowych, część młodzieży nią objęta staje się z czasem wtórnymi analfabetami, ze społecznego punktu widzenia jest to zjawisko wręcz groźne.

Skutki pedagogiczne i psychologiczne- drugoroczność wywiera ujemny wpływ na większość uczniów, zniechęca ich do pracy, tłumi zainteresowanie nauką, wpływa niekorzystnie na stosunek do otoczenia, wywołuje różnorakie kompleksy i zaburzenia w zachowaniu, a nawet prowadzi do zahamowania prawidłowego dotychczas rozwoju umysłowego dziecka.

Uczniowie drugorocznie wpływają niekorzystnie na pozostałych uczniów, utrudniając normalna pracę dydaktyczno-wychowawczą z całą klasą, tłumią zainteresowanie nauką innych uczniów, przysparzają nauczycielom wiele dodatkowych trudności i kłopotów wychowawczych.

69:Profilaktyki; do podstawowych'środków zapobiegania i zwalczania niepowodzeń szkolnych zaliczamy:

Profilaktykę pedagogiczną, w tym nauczanie problemowe i nauczanie grupowe,

- Diagnozę pedagogiczną, a przede wszystkim posługiwanie się takimi sposobami poznawania uczniów oraz kontroli i oceny wyników nauczania, jaki pozwalają na możliwie natychmiastowe wykrywanie powstających luk w wiadomościach, umiejętnościach i nawykach każdego ucznia,

Terapie pedagogiczna, a zwłaszcza wyrównywanie wykrytych zaległości w opanowywanym przez uczniów materiale programowanym poprzez indywidualizację nauczania na lekcji oraz w drodze organizowanych przez szkolę zajęć pozalekcyjnych w grupach wyrównawczych.