CCI00082 (2)

Policji⁷⁵, może też polegać na zaniedbaniu wykonania obowiązku usunięcia skutków zdarzeń naruszających cudze dobro osobiste (cześć)⁷⁶.

II.    Jak to już wynika z dotychczasowych rozważań, pojęciu dóbr osobistych odpowiada — według przeważającego poglądu⁷⁷ kategoria zwana prawami do tych dóbr. Inaczej mówiąc, poszczególne dobra osobiste to przedmioty odpowiednich praw, jak prawo do czci, do kultu zmarłych itp.

Cechą praw osobistych jako praw podmiotowych służących do ochrony dóbr osobistych, jest więc to. że są to prawa niemajątkowe, tak ściśle związane z podmiotem, iż razem z nim powstają i wygasają oraz nie mogą przechodzić na inne osoby (ochrona czci osoby zmarłej nic polega na przejściu prawa do ochrony czci ze zmarłego na jego spadkobierców, lecz jest własnym prawem osób najbliższych zmarłemu), a także mają charakter praw podmiotowych bezwzględnych, których przedmiotem są dobra niematerialne. Prawa do dóbr osobistych i roszczenia wynikające z ich naruszenia gasną wraz ze śmiercią osoby uprawnionej⁷⁸. Przemawia to za analizą tych praw w ramach rozdziałów poświęconych osobom fizycznym i prawnym.

III.    W myśl art. 23 k.c. dobra osobiste „pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach'"⁷⁹. Norma ta wypowiada dwie idee. Po pierwsze, akcentuje samą zasadę ochrony dóbr osobistych przez prawo cywilne, po drugie, statuuje koncepcję, wedle której ochrona przewidziana w innych dyscyplinach, np. w prawie karnym⁸⁰, nie wyłącza ochrony cywilnoprawnej.

Jak z tego wynika, ochrona dóbr osobistych jest wszechstronna, przejawia się to nie tylko w tym, że są one chronione w ramach różnych

⁷⁵    NP 1990. nr 7—9. s. 192: glosa R. Kaprzyka. tamże.

⁷⁶    Orz. SN z 16.07.1986 r„ OSN 1986. poz. 41; glosa A. S/punara. OSP 1986. poz. 214.

⁷⁷    Konstrukcja praw osobistych jako praw podmiotowych jest niekiedy kwestionowana, por. w tej kwestii: B. Gawlik: Ochrona dóbr osobistych. Sens i nonsens tzw. praw podmiotowych osobistych. „Zeszyty Naukowe UJ" 1985, nr 46. s. 123; M. Czajkowska-Dąbrowska: Kilka uwag na temat praw podmiotowych osobistych, PiP 1987. nr 7. s. 87. Polemikę z artykułem B. Gawlika podjął Z Radwański: Koncepcja praw podmiotowych osobistych, RPEiS 1988. nr 2. s. 1.

⁷⁸    Orz. SN z 28.11.1981 r.

⁷⁹    Por. J. Jończyk: Zagadnienie ochrony dóbr osobistych >r prawie pracy. PiP 1963. nr 5 — 6. s. 818 i n.; tenże: Spory ze stosunku pracy. Warszawa 1965, s. 133 i n. oraz powpłane tam orzecznictwo i literatura. Orz. SN: z 6.03.1966 r.. OSN 1966. poz. 199. z glosą S. Grzybowskiego. NP 1966. nr 12. s. 1608 i n.; z 20.12.1968 r. z glosą T. Bińczyckiej-Majcwskicj. NP 1970. nr 4. s. 593: z 3.10.1969 r.. OSN 1970. poz. 147; z 21.01.1970 r„ OSN 1970, poz. 189: uchwala składu 7 sędziów SN z 12.06.1970 r.. OSN 1971. poz. 3. Por. nadto M. Rafacz--Krzyżanowska: Z problematyki opinii o pracowniku, NP 1970, nr 7 — 8. s. 1104.

⁸⁰    Ochrona karna (np. czci) nic wyłącza ochrony cywilnoprawnej; por. orz. SN z 9.05.1958 r.. OSPiKA 1962, poz. 269 z glosą J. St. Piątowskicgo. O ochronie karnej ponadto pisali: M. Surkont: Cześć i godność osobista jako przedmioty ochrony prawnokarnej. NP 1980. nr 4. s. 48; B. Kordasicwicz: Ochrona czci w prawie karnym i ir prawie cywilnym, SP 1983. nr 2. s. 117.

184